BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Dermatologia estetyczna
Użycie kwasu hialuronowego w dermatologii estetycznej – postępowanie w powikłaniach
lek. Aleksandra Frątczak
lek. Krystyna Pawełczyk-Pala
lek. Paulina Pala
• Rodzaje powikłań związanych ze stosowaniem kwasu hialuronowego (HA) podczas zabiegów dermatologii estetycznej
• Ogólne zasady prewencji powikłań
• Postępowanie w przypadku najczęstszych działań niepożądanych HA
W ostatnim czasie znacznie wzrosła liczba zabiegów z użyciem kwasu hialuronowego wykonywanych w celach przeciwstarzeniowych. Szacuje się, że skorzystały z nich już ponad 3 mln osób na całym świecie1. Preparaty zawierające kwas hialuronowy są najlepszymi materiałami wypełniającymi o uniwersalnym zastosowaniu w zabiegach z zakresu dermatologii estetycznej. Do zalet tych preparatów należą: szybkość wykonania i natychmiastowy efekt zabiegów z ich wykorzystaniem oraz krótki czas rekonwalescencji.
Kwas hialuronowy – podstawowe informacje
Kwas hialuronowy (HA – hyaluronic acid) jest naturalnie występującym glikozaminoglikanem, który wchodzi w skład tkanki łącznej. Stanowi podstawowy element przestrzeni zewnątrzkomórkowej skóry. Jest ważnym składnikiem procesów regeneracyjnych, zapewnia odpowiedni turgor tkanek oraz decyduje o elastyczności skóry. HA występujący w skórze ma krótki okres półtrwania, dlatego powstały jego pochodne o zmienionej strukturze przestrzennej, które są bardziej odporne na procesy degradacyjne.
Działania niepożądane związane ze stosowaniem HA
Działania niepożądane związane z użyciem HA występują stosunkowo rzadko. Ich leczenie stwarza jednak wiele problemów i stanowi wyzwanie w codziennej praktyce. Chociaż każdego roku wykonuje się kilka milionów zabiegów z wykorzystaniem HA, większość zaleceń dotyczących leczenia powikłań opiera się na opiniach ekspertów. Niewiele jest natomiast danych bazujących na wynikach randomizowanych badań klinicznych1. Wiąże się to z faktem, że zabiegi z użyciem HA są najczęściej wykonywane w prywatnych praktykach, a pacjentom zależy przede wszystkim na szybkim leczeniu i powrocie do zdrowia, bez obciążenia związanego z udziałem w badaniu klinicznym. Powikłania związane ze stosowaniem HA zazwyczaj rozpoznaje się na podstawie obrazu klinicznego, a inne badania, np. obrazowe, histopatologiczne lub bakteriologiczne, są trudne do wykonania lub ich wyniki są niespecyficzne1.
Zasady zapobiegania powikłaniom
Ważnym elementem zapobiegania powikłaniom związanym ze stosowaniem HA jest przestrzeganie podstawowych zasad, wśród których wymienia się m.in.:
- dokładne badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta
- prawidłową kwalifikację do zabiegu
- wykonywanie zabiegów w odpowiednio przygotowanym gabinecie, który jest wyposażony w zestaw przeciwwstrząsowy
- wykonywanie iniekcji wyłącznie przez wykwalifikowanego lekarza, który doskonale zna anatomię twarzy i budowę skóry
- dobranie gęstości preparatu do leczonej okolicy twarzy
- stosowanie produktów znanego pochodzenia, mających odpowiednie certyfikaty
- pracę kaniulą, która pozwala na zmniejszenie ryzyka powikłań związanych z uszkodzeniem naczyń/traumatyzacją tkanek
- aspirację preparatu (min. przez 7 s)
- unikanie podawania bolusów o dużej objętości, pod ciśnieniem
- rygorystyczne przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki.