Praktyka kliniczna
Skuteczność różnych form leczenia brodawek zwykłych
lek. Paulina Szczepanik-Kułak
prof. dr hab. n. med. Dorota Krasowska
• Opis wybranych metod leczenia brodawek zwykłych, z uwzględnieniem ich skuteczności i ewentualnych działań niepożądanych
• Terapie skojarzone w leczeniu brodawek zwykłych
• Sposoby uzyskania lepszej efektywności klinicznej terapii
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV – Human papillomavirus) należy do wirusów epidermotropowych, infekuje komórki nabłonka wielowarstwowego skóry i błon śluzowych. Manifestacją kliniczną zakażenia HPV są brodawki (ryc. 1-3) – wyraźnie odgraniczone, wyniosłe grudki o hiperkeratotycznej lub nieregularnie pofałdowanej powierzchni, które stopniowo ulegają powiększeniu i mogą tworzyć zlewne ogniska. W populacji ogólnej brodawki występują często – szacuje się, że u ok. 10% osób, najczęściej stwierdza się je u dzieci w wieku 12-16 lat (10-20%).
W związku z predylekcją wirusów do zajmowania określonych okolic ciała, wyróżnia się brodawki:
- skórne
- błon śluzowych
- zewnętrznych narządów płciowych.
Dotychczas zidentyfikowano ponad 180 typów HPV. Wykazano, że brodawki zwykłe najczęściej rozwijają się na skutek infekcji typami 1, 2, 4, 27, 57. Do infekcji dochodzi w wyniku kontaktu bezpośredniego ze zmianami chorobowymi oraz pośredniego, przez przedmioty takie jak pilniki lub nożyczki do paznokci. Istnieje także ryzyko autoinokulacji, czyli przeniesienia zakażenia u tej samej osoby z jednego miejsca na inne.
Zakażeniom sprzyjają urazy skóry lub naskórka, choroby z defektem bariery naskórkowej (atopowe zapalenie skóry) oraz stany obniżonej odporności. Wykwity pojawiają się po upływie okresu wylęgania, który wynosi od kilku tygodni do 6-8 miesięcy. U ok. 65% dzieci w ciągu 2 lat oraz u 80% w ciągu 4 lat dochodzi do spontanicznego ustępowania brodawek skórnych1. U chorych z niedoborami odporności komórkowej obserwuje się przewlekły przebieg zakażenia, oporność na leczenie oraz częste nawroty zmian.
Należy podkreślić, że obecność brodawek zwykłych może się wiązać z dolegliwościami bólowymi, szczególnie w przypadku brodawek okołopaznokciowych i podeszwowych. Ponadto w sytuacji, gdy brodawki lokalizują się na odkrytych częściach ciała i są oporne na stosowane terapie, znacznie obniżają jakość życia, powodując izolację chorych i poczucie stygmatyzacji. Pacjenci oczekują zastosowania skutecznej terapii. Wykazano, że omawiane zmiany są przyczyną ok. 10-25% konsultacji dermatologicznych na całym świecie2,3.
Leczenie brodawek zwykłych
Nie istnieje jedna skuteczna metoda leczenia brodawek zwykłych, dlatego często stosuje się terapie skojarzone. Ponadto dla wielu dostępnych sposobów leczenia dotychczas nie określono profilu bezpieczeństwa i skuteczności. Z uwagi na samoustępowani...
