prof. dr hab. n. med. Dorota Krasowska

Szanowni Państwo,

Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy!

Miło mi poinformować Czytelników oraz osoby współpracujące z naszym czasopismem, że dzięki wysiłkom i zaangażowaniu całego Zespołu Redakcyjnego „Dermatologia po Dyplomie” – zgodnie z Komunikatem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 17 lipca 2023 r. w sprawie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych – została umieszczona na liście punktowanych czasopism naukowych i materiałów z konferencji międzynarodowych oraz otrzymała 20 punktów.

Z tym większą przyjemnością polecam Państwu kolejne wydanie „Dermatologii po Dyplomie”, którego tematem przewodnim jest artykuł „Półpasiec – nowe spojrzenie na epidemiologię, leczenie i profilaktykę” przygotowany przez dr n. med. Justynę Janochę-Litwin z Kliniki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu oraz I Oddziału Chorób Zakaźnych Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu. Do rozwoju półpaśca dochodzi w wyniku obniżenia odporności i reaktywacji latentnego zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca z komórek zwojowych rdzenia lub nerwów czaszkowych. W okresie wysiewu typowych pęcherzyków choroba nie nastręcza trudności diagnostycznych i terapeutycznych. Niemniej warto zwrócić uwagę na pewne jej postacie, takie jak półpasiec nawrotowy lub rozsiany, które powinny skłonić lekarza prowadzącego do dokładnego przebadania chorego pod kątem chorób hematologicznych lub nowotworowych. Obecność zmian krwotocznych w przebiegu zmian skórnych sugeruje konieczność wykonania badań w kierunku cukrzycy. Warto pamiętać, że w przypadku zajęcia gałęzi V1 nerwu trójdzielnego może dojść do uszkodzenia rogówki, upośledzenia widzenia, zapalenia błony naczyniowej, zapalenia nerwu wzrokowego lub martwiczego zapalenia siatkówki, zatem każdy pacjent z objawami półpaśca ocznego wymaga konsultacji okulistycznej. W przypadku zajęcia nerwów obwodowych zwoju kolanka dochodzi do wysiewu pęcherzyków na skórze w okolicy małżowiny usznej i przewodu słuchowego zewnętrznego, może pojawić się niedosłuch, a także zawroty głowy i zaburzenia równowagi w wyniku uszkodzenia nerwu przedsionkowo-ślimakowego. Często u chorych dochodzi do porażenia nerwu twarzowego i rozwoju zespołu Ramsaya Hunta. Ogromnie dokuczliwe dla pacjenta są dolegliwości bólowe związane z infekcją wirusem półpaśca, mogą one wyprzedzać na kilka dni pojawienie się typowych zmian klinicznych, przebiegać łącznie z objawami infekcji i pozostawać na długo po ustąpieniu zmian skórnych. Wymagają adekwatnego leczenia przeciwbólowego oraz stosowanego w leczeniu neuralgii po ustąpieniu półpaśca.

Warto zwrócić uwagę na aspekty profilaktyki półpaśca przedstawione w artykule. Zachorowaniu na półpasiec zapobiega przebyte szczepienie przeciwko ospie wietrznej. Jest to żywa szczepionka do zastosowania dwukrotnie w odstępie co najmniej 6 tygodni. Szczepienie nie jest obowiązkowe, ale zalecane zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych w Polsce, szczepienia bezpłatne przysługują dzieciom do 12 r.ż., zgodnie z wytycznymi dokładnie omówionymi w artykule. Co ciekawe, od marca 2023 r. w Polsce dostępna jest szczepionka inaktywowana, rekombinowana i adiuwantowa przeciwko półpaścowi, podawana dwukrotnie w odstępie średnio 2 miesięcy (1-6 miesięcy). W 2017 r. została zarejestrowana przez Food and Drug Administration (FDA), a rok później przez European Medicines Agency (EMA) i jest wysoce skuteczna przeciw zachorowaniu na półpasiec, skutecznie chroni też przed neuralgią popółpaścową, zaleca się ją szczególnie osobom z grupy wysokiego ryzyka zachorowania na półpasiec.

W dalszej części numeru znajduje się ciekawy artykuł dotyczący diagnostyki raka podstawno­komórkowego w refleksyjnej mikroskopii konfokalnej. Polecam również pracę na temat pieluszkowego zapalenia skóry, które wielu lekarzom może nastręczać trudności diagnostycznych i terapeutycznych. W zakresie onkologii dermatologicznej zachęcam do lektury artykułu dotyczącego przerzutowego czerniaka w aspekcie możliwości terapeutycznych. Na uwagę zasługuje także interesujący opis przypadku olbrzymich kłykcin kończystych oraz przegląd aktualności naukowych.

Na zakończenie numeru czeka na Państwa oczywiście egzamin oraz program edukacyjny „Sprawdź swoją wiedzę”.

Życzę Państwu miłej lektury.