Postępowanie z chorymi z guzem miednicy

Yasmin A. Lyons, DO, MS, Pamela T. Soliman, MD, Michael M. FrumoVitz, MD, MPH

Dr Lyons, resident, Department of Obstetrics and Gynecology, Houston Methodist Hospital, Texas.

Dr Soliman, Associate Professor, Department of Gynecologic Oncology and Reproductive Medicine, Division of Surgery, The University of Texas MD Anderson Cancer Center, Houston.

Dr Frumovitz, Associate Professor, Fellowship Program Director, Department of Gynecologic Oncology and Reproductive Medicine, Division of Surgery, The University of Texas MD Anderson Cancer Center, Houston.

Dr Lyons ani dr Soliman nie zgłaszają konfliktów interesów w związku z niniejszym artykułem. Dr Frumovitz zgłasza otrzymywanie wynagrodzenia za konsultacje od firmy Novadaq.

Ginekologia po Dyplomie 2014;16(3):15-24

Najlepsza strategia rozpoznawania charakteru guzów miednicy i kierowania chorych do chirurgów odpowiednich specjalności.

 U około 20% kobiet w pewnym momencie życia rozwija się guz w obrębie miednicy.1 Zmiany te sprawiają ginekologom trudności zarówno diagnostyczne, jak i terapeutyczne. Jeśli do ginekologa zgłasza się kobieta z guzem miednicy, musi on przede wszystkim ustalić, czy zmiana wywodzi się z narządu rodnego, a następnie, czy ma ona charakter łagodny, czy złośliwy. Celem niniejszego artykułu jest ułatwienie lekarzom postępowania z takimi chorymi i kierowania ich do chirurgów odpowiednich specjalności, by zapewnić im optymalne leczenie.

Metody oceny przesiewowej

W postępowaniu zmierzającym do zmniejszenia umieralności z powodu raka jajnika największą trudność sprawia prawdopodobnie brak skutecznych badań przesiewowych w kierunku tego nowotworu. Chore, u których ryzyko rozwoju raka jajnika w ciągu życia przekracza 20-25%, powinny poddać się testom genetycznym. Przeprowadzenie takich testów należy też zaproponować kobietom, których ryzyko zachorowania wynosi 5-10%.2 Kobietom z mutacjami genu BRCA powinno się zaproponować postępowanie zapobiegające rozwojowi raka jajnika.

Poza testami genetycznymi żadne inne metody oceny przesiewowej nie przyczyniają się do zmniejszenia umieralności z powodu raka jajnika. Programem przesiewowym z największą liczbą zgromadzonych danych jest seryjne oznaczanie stężenia CA-125 w regularnych odstępach, pozwalające na obliczenie punktacji w skali Risk of Ovarian Cancer Algorithm (ROCA) i ustalenie ryzyka zachorowania na raka jajnika.3 Zwiększona liczba punktów w skali ROCA jest wskazaniem do wykonania przezpochwowego badania ultrasonograficznego (transvaginal ultrasonography, TVS) w celu ustalenia, czy konieczne jest podejmowanie dalszych działań. W przeprowadzonym niedawno badaniu u ponad 4000 kobiet obciążonych przeciętnym ryzykiem zachorowania na raka jajnika oznaczono wyjściowe stężenie CA-125 i obliczono punktację w skali ROCA.4 Jeśli punktacja ta wskazywała na niewielkie ryzyko, zalecano powtórzenie oznaczenia stężenia CA-125 za rok. U pacjentek obciążonych umiarkowanym ryzykiem powtarzano oznaczenie stężenia CA-125 po 3 miesiącach, a u chorych z grupy dużego ryzyka wykonywano TVS, po czym kierowano je do ginekologa onkologa. Wyniki tego badania wykazały 40% czułość i 99,9% swoistość algorytmu ROCA w rozpoznawaniu inwazyjnego raka jajnika.4

Podczas badania Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian Trial w przewidywaniu ryzyka wystąpienia raka jajnika wykorzystano oznaczanie stężenia CA-125 oraz wykonywanie TVS. Wśród 22 955 kobiet z grupy interwencyjnej u 1771 (7,7%) usunięto jajniki z...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Diagnostyka różnicowa guzów w obrębie miednicy

Ponieważ obecnie nie ma uniwersalnej metody przesiewowej pozwalającej na rozpoznanie raka jajnika, większość ginekologów ma przed sobą trudne zadanie ustalenia charakteru [...]

Postępowanie z kobietami z guzami miednicy wywodzącymi się z narządu rodnego

Postępowanie rozpoczyna się od zebrania dokładnego wywiadu i starannego przeprowadzenia badania przedmiotowego. Chociaż od dawna uważa się raka jajnika za tzw. cichego [...]

Kierowanie chorych na raka jajnika na leczenie specjalistyczne

Przed podjęciem leczenia chorych z guzem miednicy niezmiernie ważna jest ocena ryzyka jego złośliwości, tak aby zapewnić skierowanie do najwłaściwszego specjalisty w odpowiednim [...]

Ocena wskazań do operacji

Wyróżnia się trzy kategorie chorych z guzami jajnika: obarczone małym, pośrednim lub dużym ryzykiem złośliwego charakteru zmiany.23 Prawdopodobieństwo występowania nowotworu złośliwego zależy [...]

Przygotowanie do operacji

Skoro uznano, że operacja jest konieczna, należy wybrać dostęp pozwalający na usunięcie guza miednicy. U wszystkich kobiet z jednoznacznym rozpoznaniem nowotworu złośliwego zaleca [...]

Szczególne uwarunkowania

Podejmowanie decyzji w trakcie operacji wykonywanej z powodu guza miednicy mogą utrudniać różne okoliczności. Jedną z nich jest występowanie guza granicznego. Jeśli takie rozpoznanie [...]

Podsumowanie

Postęp technologiczny, a zwłaszcza rozwój badań obrazowych, ułatwia obecnie lekarzom różnicowanie łagodnych i złośliwych guzów miednicy, choć żadna z metod stosowana jako jedyna nie [...]
Do góry