prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Baranowski

Szanowni Państwo!

Kolejne wydanie „Ginekologii po Dyplomie”, które oddajemy do rąk PT czytelników, zawiera tak wiele opracowań o dużej wartości praktycznej, że z trudem wybrałem te publikacje, które chciałbym Państwu szczególnie zarekomendować.

Tematem przewodnim bieżącego numeru jest problem skuteczności i bezpieczeństwa szczepionek przeciwko HPV. Autorki opracowania szczegółowo opisują charakterystykę dostępnych szczepionek przeciwko HPV, zwracając przy tym szczególną uwagę na bezpieczeństwo stosowania tych produktów leczniczych oraz na praktyczne aspekty programu szczepień przeciwko HPV z podkreśleniem efektu odporności stadnej. Doskonałe uzupełnienie tego artykułu wraz z jednoczesnym odniesieniem do warunków polskich stanowi komentarz wybitnego eksperta w zakresie profilaktyki i leczenia patologii szyjki macicy – prof. Andrzeja Nowakowskiego. Gorąco polecam.

Pozostając przy zagadnieniu raka szyjki macicy, zachęcam Państwa do przeczytania dwóch opracowań. W pierwszym z nich opisano walidację modelu przewidywania raka szyjki macicy u kobiet zakażonych typami hrHPV – przedstawiono wyniki badania oceniającego, czy uwzględnienie genotypu HPV zwiększa wartość predykcyjną modeli służących do przewidywania raka szyjki macicy. Drugi artykuł to kompleksowe opracowanie dotyczące epidemiologii, objawów klinicznych i metod diagnostycznych raka szyjki macicy u kobiet w ciąży. Szczegółowo przedstawiono w nim strategię postępowania uwzględniającą stopień zaawansowania raka i okres ciąży, w którym rozpoznano nowotwór, oraz decyzję chorej, a także omówiono metody leczenia raka szyjki macicy współistniejącego z ciążą w przypadku braku woli zachowania ciąży i u kobiety chcącej donosić ciążę – lekturę tego artykułu polecam nie tylko ginekologom onkologom.

Przede wszystkim do położników skierowane jest bardzo praktyczne opracowanie dotyczące ciąży wielopłodowej. W artykule tym wyczerpująco omówiono rodzaje i częstość występowania ciąż wielopłodowych oraz wpływ metod wspomaganego rozrodu na ich powstanie. Poruszono również kwestie dotyczące ich rozpoznania oraz powikłań matczynych i płodowych, a także zarekomendowano optymalny termin zakończenia i bezpieczny sposób rozwiązania ciąży wielopłodowej. Cennym uzupełnieniem jest opis postępowania w przypadku powikłań podczas ciąży wielopłodowej (poród przedwczesny, zmiana położenia lub obumarcie jednego z płodów).

Niewątpliwie gorącym i aktualnym tematem w Polsce jest pozamedyczny spór związany z jednoskładnikową tabletką antykoncepcyjną stosowaną jako antykoncepcja awaryjna. Nieco inny, ale zbliżony merytorycznie problem został poruszony w opracowaniu na temat dostępności w USA pozarecepturowej (OTC) jednoskładnikowej tabletki antykoncepcyjnej bazującej na 0,075 mg norgestrelu. Przedstawiono w nim zastrzeżenia ekspertów FDA oraz opinie ginekologów-położników w dyskusji dotyczącej: wątpliwości co do prawidłowości przyjmowania środka bez poradnictwa personelu medycznego, stosowania tego preparatu przez pacjentki z przeciwwskazaniami (w tym onkologicznymi), wpływu masy ciała na skuteczność antykoncepcyjną tabletki oraz ograniczenia wiekowego w dostępie do preparatu w proponowanej formule OTC. Temat niezwykle aktualny i wart uwagi.

Różnorodność tematów poruszanych w niniejszym numerze „Ginekologii po Dyplomie” (endometrioza, operacje bariatryczne a menopauza, antykoncepcja przezskórna, niepłodność) sprawia, że moje bardzo subiektywne rekomendacje są jedynie próbą zachęcenia Państwa do zapoznania się ze wszystkimi artykułami zawartymi w aktualnym wydaniu naszego czasopisma.