Noworodek przytulany przez matkę zaraz po urodzeniu wycisza się, wyrównuje się u niego oddech, zwalnia przyspieszone bicie serca, utrzymuje się prawidłowa temperatura ciała. Teraz do kangurowania coraz częściej zachęca się ojców, twierdząc, że to inny niż matki, ale równie potrzebny rodzaj przekazywanych bodźców.

– Inna flora bakteryjna, zapach ciała, mocniejszy, bardziej zdecydowany sposób uścisku i przytulania noworodka, to skutkować będzie nawet po wielu latach – mówią pediatrzy.

Ryc. 1. Do kangurowania coraz częściej zachęca się ojców, twierdząc, że to inny niż matki, ale równie potrzebny rodzaj przekazywanych bodźców.

WHO zaleca kangurowanie wszystkich noworodków bez względu na wiek płodowy, czyli i wcześniaków, i noworodków donoszonych.

– Opieka obojga rodziców we wczesnym okresie życia ma wpływ na rozwój dziecka, a w przyszłości na kształtowanie jego osobowości i zachowań – mówi dr n. med. Teresa Owsianka-Podleśny, zastępca ordynatora Kliniki Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka w Górnośląskim Centrum Zdrowia Dziecka.

Dla noworodków urodzonych z powikłaniami, które z różnych względów wymagają przedłużonej hospitalizacji, szczególnie ważna jest opieka najbliższych. Rodzice zmieniają się przy kangurowaniu, czuwają w nocy, przynoszą pokarm i biorą udział w leczeniu, stymulując jednocześnie noworodka do prawidłowego rozwoju. Kangurowanie ma jednak największe znaczenie przez pierwsze dwie godziny po urodzeniu. Po naturalnym porodzie noworodek jest kładziony na brzuchu i piersiach matki – czuje jej ciepło, oddech, zapach, bicie serca, kolonizuje się matczyną florą bakteryjną. Inaczej wygląda to po cesarskim cięciu, kiedy zestresowany porodem mały pacjent przenoszony jest do innej sali i poddawany procedurom medycznym takim jak osuszanie, mierzenie, ważenie itp. Ta sytuacja potęguje stres dziecka, dlatego kangurowanie po tak traumatycznym okresie powoduje jego wyciszenie, wyrównanie oddechu i stabilizację krążenia.

– Najbardziej rozwinięte zmysły noworodka to węch i dotyk, dlatego każdy właściwy ruch ze strony ojca lub matki jest ważny – mówi dr Owsianka-Podleśny.

Ojciec dziecka odgrywa istotną rolę szczególnie w sytuacji, gdy matka po trudnym porodzie lub przedwczesnym rozwiązaniu jest osłabiona, nieraz w stanie depresji poporodowej. Wtedy ojciec stanowi szczególne wsparcie równocześnie dla matki i dla dziecka.

Wcześniaki to dzieci stanowiące bardzo liczną grupę pacjentów w Klinice Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka GCZD.

– Ze względu na dynamiczny rozwój medycyny ratujemy wiele ciąż, które często rozwiązywane są przedwcześnie, dlatego wcześniaki to pierwsza pokaźna grupa pacjentów. Drugą, ze względu na wieloprofilowy charakter szpitala stanowią pacjenci wymagający już w okresie noworodkowym leczenia operacyjnego najczęściej z powodu wad wrodzonych, np. zabiegów jamy brzusznej czy serca. Trzecia grupa to pacjenci diagnostyczni z zespołami wad mnogich, wymagający opieki wielospecjalistycznej – dodaje dr Owsianka-Podleśny.

Kangurowanie jest możliwe w przypadku wcześniaków, które mogą być wyjęte z inkubatora. – Jeśli jesteśmy na etapie ratowania ich życia, rodzic może jedynie dotykać dziecka bez możliwości przenoszenia. Nadchodzi jednak taki moment w procesie leczenia, kiedy noworodek przy oddechowym wsparciu nieinwazyjnym czy tlenoterapii może zostać wyjęty z inkubatora i wtedy ta bliskość z rodzicem przyczynia się przede wszystkim do złagodzenia stresu. Jednoczesne monitorowanie funkcji życiowych i dostarczanie tlenu nie przeszkadza w kangurowaniu – uzupełnia dr Owsianka-Podleśny.

Oprócz wyciszenia, utrzymania stałej ciepłoty ciała, złagodzenia stresu, wyrównania oddechu i krążenia noworodek w ciągu dwóch godzin po urodzeniu w czasie kangurowania kolonizuje się florą bakteryjną rodziców. Są to zwykle dobre bakterie fizjologiczne, które nie pozwalają na kolonizację bakteriami patogennymi.

O zaletach kangurowania mówi się coraz częściej.

– W czasie zjazdów, konferencji krajowych i zagranicznych rola kangurowania podkreślana jest bardzo często. Skoro WHO uznała je za procedurę standardową, nic dziwnego, że staje się powszechniejsze także w naszym kraju – podsumowuje dr Teresa Owsianka-Podleśny.