Zbadano 47 347 pacjentów, u których wystąpiły 56 492 złamania, z czego 2,5 proc. wszystkich złamań stanowiły te z opóźnionym zrostem. Średni wiek osób z tym powikłaniem wyniósł 69 lat i był istotnie niższy niż pozostałych pacjentów będących w średnim wieku 75 lat. Średnia śmiertelność w całej populacji osób z bazy Medicare wyniosła 4,8 proc., natomiast, po uwzględnieniu wieku, śmiertelność u osób ze złamaniem była istotnie wyższa i osiągnęła 11 proc. Złamania w 14 lokalizacjach na łączną liczbę 18 miejsc złamań powodowały zwiększoną śmiertelność. Tylko złamania stopy, nadgarstka i łopatki nie zwiększały śmiertelności. Czynnikami zwiększającymi ryzyko braku zrostu były: palenie papierosów (aktualne lub w przeszłości), nadużywanie alkoholu, otyłość, choroba zwyrodnieniowa, reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca typu 2których wystąpiły 56 492 złamania, z czego 2,5 proc. wszystkich złamań stanowiły te z opóźnionym zrostem. Średni wiek osób z tym powikłaniem wyniósł 69 lat i był istotnie niższy niż pozostałych pacjentów będących w średnim wieku 75 lat. Średnia śmiertelność w całej populacji osób z bazy Medicare wyniosła 4,8 proc., natomiast, po uwzględnieniu wieku, śmiertelność u osób ze złamaniem była istotnie wyższa i osiągnęła 11 proc. Złamania w 14 lokalizacjach na łączną liczbę 18 miejsc złamań powodowały zwiększoną śmiertelność. Tylko złamania stopy, nadgarstka i łopatki nie zwiększały śmiertelności. Czynnikami zwiększającymi ryzyko braku zrostu były: palenie papierosów (aktualne lub w przeszłości), nadużywanie alkoholu, otyłość, choroba zwyrodnieniowa, reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzyca typu 2 oraz złamanie otwarte.

Komentarz

Omawiany artykuł zawiera wyjątkowo ważne informacje dla postępowania lekarskiego z osobami w podeszłym wieku. Po pierwsze, dotyczy tak powszechnego zjawiska, jakim jest złamanie. Po drugie, dane zostały zebrane w ogromnej populacji pacjentów rekrutowanych w bazie ubezpieczeń Medicare. Po trzecie, autorzy wykonali ogromną pracę i ocenili znaczenie bardzo dużej liczby czynników potencjalnie wpływających na prawidłowe gojenie się złamań oraz, po czwarte, ocenili, czy fakt przebycia złamania wpływa na zwiększenie śmiertelności.

Przedstawiana praca prezentuje niezwykle istotne informacje. Starzenie się społeczeństw współczesnego świata powoduje, że liczba złamań stale rośnie. Urazy osób w podeszłym wieku oraz złamania będące ich konsekwencją stanowią poważny problem. Ponaddwukrotne zwiększenie śmiertelności to bardzo przekonujący dowód, jak istotnym czynnikiem jest fakt przebycia złamania.

Jakie należy wyciągnąć wnioski dotyczące działań w obszarze geriatrycznej opieki zdrowotnej? Po pierwsze, geriatria musi znaleźć się wśród priorytetów systemu opieki zdrowotnej nie tylko w postaci deklaracji. Po drugie, należy zapewnić bezpłatny dostęp do diagnostyki osteoporozy oraz – co może być najistotniejsze – wprowadzić wielopłaszczyznowy, wielodyscyplinarny system zapobiegania upadkom. Ten ostatni cel mieści się w szeroko rozumianej opiece geriatrycznej. By te cele osiągnąć, niezbędne są: świadomość potrzeb społecznych, współdziałanie wielu środowisk oraz odpowiednio wysokie nakłady finansowe.

Nie od dziś wiadomo, że poziom cywilizacyjny oceniać można wieloma kryteriami. Wśród nich ważne miejsce zajmuje stosunek do osób starszych. Bez zapewnienia seniorom wysokiego poziomu opieki lekarskiej trudno uznać, że szanujemy tę część społeczeństwa.