Przed kilkudziesięcioma laty babcie radziły swoim wnuczkom będącym w ciąży: dużo jeść, leżeć i tyć. W XXI w. coraz bardziej popularne są zachowania prozdrowotne, w tym uprawianie różnych form aktywności fizycznej. Obecnie powszechna już jest wiedza, że aby dobrze przygotować się do porodu, należy zachować aktywność fizyczną. Z drugiej strony zwiększył się odsetek ciąż przebiegających z różnego rodzaju problemami. W ostatnich latach obserwujemy pojawianie się kolejnych rekomendacji dotyczących aktywności fizycznej w niepowikłanej ciąży.

Definicja aktywności fizycznej i ćwiczeń

Aktywność fizyczna i ćwiczenia to trudne do zdefiniowania pojęcia, opisujące różne koncepcje. Są one często mylone ze sobą i czasami używane wymiennie. Aktywność fizyczną w życiu codziennym można podzielić na zawodową, sportową (w tym rekreacyjną), uwarunkowaną, w gospodarstwie domowym lub inne. Według Caspersena „ćwiczenie jest podzbiorem aktywności fizycznej, które jest planowane, uporządkowane i powtarzalne, i ma jako cel ostateczny, czy też pośredni, poprawę lub utrzymanie sprawności fizycznej”.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w oficjalnym dokumencie opublikowanym w internecie pod tytułem „Global recommendations on physical activity for health” (http://www.who.int/dietphysicalactivity/factsheet_recommendations/en/) podzieliła rekomendacje dotyczące aktywności fizycznej na 3 grupy wiekowe:

• 5-17 lat

• 18-64 lata

• 65 lat i więcej.

W dokumencie z 2011 r. WHO zaleca dla grupy wiekowej 18-64 lata „co najmniej 150 min umiarkowanej intensywności aerobowej aktywności fizycznej w ciągu tygodnia lub co najmniej 75 min intensywnej aerobowej aktywności fizycznej w ciągu tygodnia; lub w równoważnym połączeniu aktywność o średniej i znacznej intensywności”. Aktywność aerobowa powinna być realizowana w blokach trwających co najmniej 10 min.

Torbé i wsp. (2014) stwierdzili, że stan wiedzy kobiet na temat potrzeby i możliwości ćwiczeń fizycznych w ciąży jest niezadowalający. Szczególnie niski poziom tej wiedzy reprezentują kobiety w wieku poniżej 25 lat, pierwiastki, kobiety niezamężne i osoby z wykształceniem podstawowym. Należy więc stworzyć program edukacyjny, aby zachęcić kobiety do regularnej aktywności fizycznej w ciąży.

Aktywność fizyczna w ciąży

Chociaż większość kobiet w ciąży zdaje sobie sprawę, że ich zachowania zdrowotne wpływają na zdrowie dziecka, niechętnie podejmują aktywność fizyczną w tym czasie i wolą raczej pasywny relaks. U ciężarnych z reguły obserwuje się zmniejszenie aktyw...