Skolioza idiopatyczna jest definiowana jako trójpłaszczyznowa deformacja kręgosłupa i tułowia powodująca skrzywienie boczne w płaszczyźnie czołowej, rotację w płaszczyźnie poziomej oraz zaburzenie krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej, zmniejszając kifozę i lordozę. Według Towarzystwa Badań nad Skoliozą (SRS − Scoliosis Research Society) diagnoza jest stawiana, gdy rozpoznaje się skrzywienie z kątem Cobba >10° i widoczną rotacją kręgu szczytowego¹. Największa progresja występuje w trakcie skoku wzrostowego w okresie dojrzewania i wtedy nazywana jest progresywną skoliozą idiopatyczną. Jeśli pozostaje nieleczona, prowadzi do bardzo poważnych deformacji tułowia, które powodują zmniejszenie pojemności oraz zaburzają biomechanikę klatki piersiowej, wydolność oddechową i ogólną zdolność do pracy, co obniża jakość życia. Skolioza z kątem skrzywienia >10° występuje, według różnych autorów, w populacji z częstością 0,92-12%. Jednak najwięcej badaczy szacuje częstość jej występowania na 2-3%^1,2.

Przyczyny skoliozy, charakterystyka i leczenie osób z tym schorzeniem

Przyczyna powstawania skoliozy jest nieznana, a ponieważ istnieje rozbieżność w opiniach wśród naukowców, przyjmuje się, że prawdopodobnie jest wieloczynnikowa^1,3. Skolioza może pojawić się w każdym momencie w dzieciństwie i okresie młodzieńczym. Najczęściej jest rozpoznawana w wieku 6-24 miesięcy, 5-8 lat i 11-14 lat, czyli w okresach tzw. skoków wzrostowych. Postać młodzieńczej skoliozy idiopatycznej (AIS − adolescent idiopathic scoliosis) stanowi większość przypadków skoliozy idiopatycznej, a częstość jej występowania wzrasta z nieznanych przyczyn⁴. Z początkiem okresu dojrzewania występuje znaczne przyspieszenie progresji kąta skrzywienia, do czasu osiągnięcia dojrzałości kostnej. Jeśli kąt skrzywienia na koniec okresu dojrzewania dojdzie do poziomu krytycznego, który większość badaczy ocenia jako kąt pomiędzy 30 a 50° kąta Cobba, wtedy zwiększa się ryzyko problemów zdrowotnych, niekorzystnych kosmetycznie deformacji tułowia, widocznej niepełnosprawności, a także postępujących ograniczeń funkcjonowania w życiu codziennym^1,3,5-7. Według Międzynarodowego Towarzystwa Ortopedycznego i Rehabilitacyjnego Leczenia Skolioz (SOSORT – Society on Scoliosis Orthopaedic and Rehabilitation Treatment) podstawowymi celami leczenia idiopatycznej skoliozy jest zatrzymanie progresji skrzywienia lub zmniejszenia kąta skrzywienia przed osiągnięciem wieku dojrzewania pacjenta, zapobieganie zaburzeniom oddechowym związanym ze skoliozą oraz zespołom bólowym kręgosłupa i ich leczenie, a także poprawa wyglądu poprzez korekcję postawy ciała. Ostatecznym celem leczenia powinno być zatrzymanie skoliozy na poziomie pozwalającym uniknięcie leczenia operacyjnego¹.