Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO – World Health Organization) dolegliwości bólowe kręgosłupa w odcinku lędźwiowym (LBP – low back pain) są najczęstszym zaburzeniem układu mięśniowo-szkieletowego¹. W 2020 r. problem ten dotyczył aż 619 milionów ludzi na całym świecie, a według prognoz do 2050 r. liczba ta może wzrosnąć do 843 milionów, głównie z powodu starzenia się populacji oraz wzrostu jej liczebności². Dodatkowo pandemia COVID-19 przyczyniła się do zwiększenia zarówno częstości występowania, jak i intensywności dolegliwości bólowych kręgosłupa w odcinku lędźwiowym³. Chociaż bóle kręgosłupa powszechnie utożsamiane są z okresem dorosłości, objawy te coraz częściej dotyczą także młodzieży, a nawet dzieci⁴.

Długotrwałe siedzenie oraz powiązane z nim czynniki takie jak niski poziom aktywności fizycznej, nadwaga bądź otyłość zostały zidentyfikowane jako istotne czynniki ryzyka wystąpienia dolegliwości bólowych kręgosłupa w odcinku lędźwiowym^5-7. W porównaniu z pozycją stojącą, pozycja siedząca generuje większe siły kompresyjne działające na kregosłup⁸. Ponadto u większości osób pozycja siedząca charakteryzuje się utratą lordozy lędźwiowej i kifotycznym ustawieniem całego kręgosłupa^9,10. Taka postawa ciała powoduje liczne negatywne następstwa w obrębie narządu ruchu – m.in. rozciąganie więzadeł nadkolcowych i zmniejszenie aktywności mięśnia wielodzielnego, co prowadzi do przeciążenia struktur biernych^11,12. Co więcej, postawa kifotyczna częściej wywołuje i nasila dolegliwości bólowe kręgosłupa niż postawa lordotyczna¹¹. Niemniej każda pozycja – zarówno lordotyczna, jak i kifotyczna – utrzymywana przez dłuższy czas prowadzi do dyskomfortu^8,13-15.

Nie istnieje jedna uniwersalna, idealna pozycja siedząca, ale reedukacja pozycji siedzącej stanowi istotny element profilaktyki i terapii dolegliwości bólowych kręgosłupa^9,16,17. Istotą dobrej pozycji siedzącej powinna być jej zmienność^7,8,10. Przegląd systematyczny Waongenngarmy i wsp.¹⁸ wykazał, że aktywne przerwy w siedzeniu, z elementami zmiany pozycji i wybranymi ćwiczeniami (np. wstawanie, marsz, ćwiczenia), skutecznie redukują dyskomfort mięśniowo-szkieletowy. Autorzy zwrócili jednak uwagę na brak badań obejmujących rzeczywiste warunki dnia codziennego, szczególnie z jasno określonym protokołem przerw.

Biorąc pod uwagę istotne znaczenie medyczne, społeczne i ekonomiczne dolegliwości bólowych kręgosłupa u dorosłych, młodzieży i dzieci, opracowanie skutecznych, łatwych do wdrożenia programów ćwiczeń może przyczynić się do zmniejszenia częstości wy...