Potencjalne możliwości leczenia wysiękowej postaci zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem (AMD)
lek. Maciej Szemraj
dr hab. n. med. Piotr Jurowski, prof. nadzw.
Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem jest główną przyczyną funkcjonalnej ślepoty w krajach rozwiniętych. W leczeniu neowaskularyzacji w przebiegu AMD stosuje się przede wszystkim inhibitory VEGF. Pomimo udowodnionej skuteczności ich działania terapie wykorzystujące inhibitory VEGF mają swoje ograniczenia. W związku z tym wydaje się potrzebne poszukiwanie kolejnych możliwości leczenia, a co za tym idzie – poprawy jakości widzenia pacjentów z wysiękową postacią AMD. Celem pracy jest przedstawienie potencjalnych strategii terapeutycznych mających prowadzić do poprawy skuteczności leczenia AMD.
ABSTRACT
Age-related macular degeneration is a main cause of functional blindness in elderly population. VEGF inhibitors are a major therapeutic strategy to treat neovascularization secondary to AMD. Despite their proven effectiveness, anti-VEGF therapies have some limitations. Therefore, finding alternative treatments may improve the therapeutic effect (visual quality) or allow for a less invasive route of drug administration. The POT-4 protein and combination therapy (VPDT + VEGF inhibitors + corticosteroids) may potentially enhance duration of the antiangiogenic effect of AMD treatment. Sirolimus may be given as a subcutaneous injection and mecamylamine ATG003 as eye drops. Early clinical trials of substances like aptamer E10030, integrin receptor antagonists, infliximab or methotrexate indicate their potential effect in AMD, but definite conclusions on their usefulness in clinical practice cannot currently be made. Therefore, further phases of clinical trials should be conducted to assess their role in the treatment of age-related macular degeneration.
Wprowadzenie
Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (AMD – age-related macular degeneration) jest główną przyczyną funkcjonalnej ślepoty w krajach rozwiniętych. Tradycyjnie wyróżniamy dwie postacie AMD:
- postać suchą, która występuje w 90% przypadków i charakteryzuje się obecnością średnich i dużych druz, hiperpigmentacją i/lub hipopigmentacją nabłonka barwnikowego. Jej zaawansowanym stadium jest zanik geograficzny (GA – geographic atrophy)
- postać wysiękową, występującą rzadziej, lecz przebiegającą gwałtowniej. Jej głównym objawem jest neowaskularyzacja naczyniówkowa (CNV – choroidal neovascularization). Nieleczona prowadzi do nieodwracalnych zmian w plamce żółtej i w konsekwencji do postępującego obniżenia ostrości wzroku.
Uznaje się, że czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF – vascular endothelial growth factor) jest głównym regulatorem rozwoju CNV, a więc zahamowanie jego aktywności jest podstawowym celem terapii wysiękowej postaci AMD. W związku z tym wyko...
