Aktualności naukowe
NAJNOWSZE BADANIA
Kontrowersje wokół wpływu marihuany na ciśnienie wewnątrzgałkowe
lek. Grzegorz Rotuski
Marihuana, podobnie jak kawa lub nikotyna, od wielu lat stanowi temat badań naukowych o sprzecznych doniesieniach przemawiających za wpływem prozdrowotnym bądź za szkodliwością zawartych tam substancji. Korzyści przypisywane stosowaniu konopi indyjskich to m.in. działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i antyonkogenne. Marihuana zawierająca wiele rodzajów kannabinoidów, zwłaszcza tetrahydrokannabinol, oddziałuje na układ autonomiczny, w tym na autoregulację ciśnienia wewnątrzgałkowego (IOP – intraocular pressure), ponieważ w całym organizmie ludzkim są substancje o podobnej budowie strukturalnej – tzw. endokannabinoidy.
Receptory kannabinoidowe CB1 znajdują się głównie w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN) i biorą udział w uwalnianiu neuroprzekaźników (tj. acetylocholiny, noradrenaliny, glutaminianu). Odpowiadają za efekty psychotropowe. Receptory CB2 są z kolei obecne głównie w tkankach obwodowych i regulują uwalnianie cytokin. Wykazano, że receptor CB2 pośredniczy w działaniu przeciwzapalnym, przeciwapoptotycznym i neuroprotekcyjnym, co może stanowić obiecujący cel terapeutyczny w zakresie neuroprotekcji u pacjentów z jaskrą. Kannabinoidy wpływają na IOP zarówno przez ograniczenie produkcji cieczy wodnistej, jak i zwiększenie odpływu drogą konwencjonalną i naczyniówkowo-twardówkową dzięki obecności receptorów w tęczówce, ciele i mięśniu rzęskowym, beleczkowaniu oraz kanale Schlemma. Ze względu jednak na szybkie (do kilku godzin) metabolizowanie ich w tkankach podtrzymanie efektu wymagałoby podawania 6-8 × dziennie, przy wzięciu pod uwagę wielokierunkowego działania tych substancji.