Aktualne poglądy
Kardiotoksyczność terapii onkologicznych – stanowisko ekspertów ESC
Dr n. med. Katarzyna Gepner
Dr n. med. Patrycja Ozdowska
Lek. Blanka Milanowska
Dr n. med. Beata Jagielska
W 2016 roku Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne (ESC – European Society of Cardiology) po raz pierwszy przedstawiło stanowisko ekspertów dotyczące leczenia nowotworów i toksyczności dla układu sercowo-naczyniowego. Dokument nie ma charakteru zaleceń, a jedynie podsumowuje obecny stan wiedzy dotyczącej toksycznego wpływu leczenia onkologicznego na układ sercowo-naczyniowy oraz wskazuje możliwości postępowania z chorym onkologicznym wymagającym leczenia kardiologicznego przed, w trakcie i po leczeniu onkologicznym. W niniejszej pracy podsumowano stanowisko ekspertów europejskich, a poszczególne jego części opatrzono komentarzem kardiologów i onkologów wynikającym z codziennej praktyki klinicznej. Ze względu na obszerny charakter oryginalnego dokumentu niniejszą pracę publikujemy w dwóch częściach. W pierwszej omówiono niewydolność serca, chorobę wieńcową oraz wady zastawkowe. W drugiej części skupiono się na zaburzeniach rytmu serca, nadciśnieniu tętniczym, powikłaniach zakrzepowo-zatorowych, nadciśnieniu płucnym oraz chorobach osierdzia.
Choroby nowotworowe oraz układu sercowo-naczyniowego to dwie najczęstsze przyczyny chorobowości i śmiertelności w populacji ogólnej. Coraz częściej kardiolodzy w codziennej praktyce oceniają bezpieczeństwo i możliwość wdrożenia leczenia onkologicznego u chorych obciążonych chorobami układu sercowo-naczyniowego, a także prowadzą pacjentów, którzy takiego leczenia doświadczyli lub są w jego trakcie. Opublikowane w 2016 roku stanowisko ekspertów Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące toksycznego wpływu leczenia onkologicznego na układ sercowo-naczyniowy jest ważnym dokumentem, który ma wspomóc lekarzy praktyków w podejmowaniu decyzji u chorych onkologicznych poddawanych potencjalnie kardiotoksycznemu leczeniu.[1]
DYSFUNKCJA MIĘŚNIA SERCOWEGO I NIEWYDOLNOŚĆ SERCA
Dysfunkcja mięśnia sercowego oraz niewydolność serca (HF – heart failure) są istotnymi działaniami niepożądanymi leczenia onkologicznego. Uszkodzenie mięśnia sercowego może wystąpić podczas leczenia onkologicznego, jak również wiele lat później. Zapobieganie, wczesne wykrywanie oraz leczenie tego powikłania ma istotne znaczenie przy kwalifikacji chorych do leczenia onkologicznego oraz w jego kontynuacji. Ryzyko uszkodzenia mięśnia sercowego jest istotnie wyższe u pacjentów, którzy w dzieciństwie przyjmowali antracykliny bądź przebyli radioterapię na obszar mięśnia sercowego, a także u chorych z obecnymi czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego (CV – cardiovascular).
