Postępowanie w przypadku nowotworów złośliwych obejmuje leczenie chirurgiczne, chemioterapię (klasyczne cytostatyki), immunoterapię (leki biologiczne), hormonoterapię, radioterapię oraz ich skojarzenia.

Postęp w leczeniu nowotworów złośliwych, dzięki któremu w wielu chorobach nowotworowych uzyskano wydłużenie czasu wolnego od progresji i/lub całkowitego przeżycia, wiąże się także z negatywnymi skutkami. Jednym z najczęstszych powikłań leczenia onkologicznego są infekcje, które mogą się również przyczynić do ograniczenia jego skuteczności ze względu na konieczność zmniejszenia dawki leków i/lub opóźnienia chemioterapii.

Ryzyko rozwoju infekcji bakteryjnych, grzybiczych i wirusowych

Chorych na nowotwory złośliwe dotyczą głównie infekcje bakteryjne, znacznie rzadziej grzybicze i wirusowe.

Ryzyko rozwoju infekcji bakteryjnych jest:

• niskie u większości pacjentów z guzami litymi leczonych standardową chemioterapią, w przypadku których przewidywany czas neutropenii wynosi zwykle <7 dni

• pośrednie u osób chorych na nowotwory limfoproliferacyjne (przewlekła białaczka limfocytowa, szpiczak plazmocytowy, chłoniaki), leczonych analogami puryn (fludarabina, kladrybina), po chemioterapii wysokodawkowej wspomaganej przeszczepieniem własnych komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej (auto-PBSCT – autologous peripheral blood stem cell transplantation), czyli ogólnie – u chorych z przewidywanym czasem neutropenii wynoszącym 7-10 dni

• wysokie u osób z nowotworami krwi, w przypadku których przewidywany czas neutropenii wynosi >10 dni, czyli chorych na ostre białaczki, po przeszczepieniu allogenicznych komórek krwiotwórczych (allo-HCT – allogenic hematopoietic cell transplantation) i z chorobą przeszczep przeciw gospodarzowi (GvHD – graft versus host disease) leczonych dużymi dawkami glikokortykosteroidów (prednizon >20 mg na dobę).

Infekcje o etiologii grzybiczej i wirusowej dotyczą także głównie pacjentów hematoonkologicznych. Pośrednie i wysokie ryzyko rozwoju infekcji grzybiczych występuje u chorych na ostre białaczki limfoblastyczne i szpikowe, zespoły mielodysplastyczne, po auto-PBSCT, allo-HCT oraz z GvHD. Podobnie jak w przypadku infekcji bakteryjnych – niskie ryzyko infekcji wirusowych dotyczy pacjentów z guzami litymi leczonych standardową chemioterapią. Z kolei ryzyko pośrednie i wysokie rozwoju infekcji o etiologii wirusowej dotyczy tych samych grup chorych na nowotwory krwi jak w przypadku infekcji bakteryjnych, z jedną dodatkowo wyodrębnioną grupą pacjentów leczonych inhibitorami proteasomów (bortezomib, karfilzomib), u których ryzyko infekcji wirusowych jest wysokie.