Alergia na orzeszki ziemne u dzieci
lek. Anna Pitera1
Alexandra Jerzyńska2
- U kogo należy podejrzewać alergię na orzeszki ziemne? Objawy, czynniki ryzyka
- Dostępne metody diagnostyczne
- Prewencja oraz leczenie alergii na orzeszki ziemne
Częstość występowania alergii na orzechy ziemne w ciągu ostatnich dekad znacznie wzrosła zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się. Szacuje się, że obecnie 1-2% dzieci na świecie ma alergię na orzeszki ziemne. Alergia ta może mieć ciężki przebieg i często kojarzona jest z występowaniem reakcji anafilaktycznych. Mimo że przypadki śmiertelne są rzadkie, to na zgon mogą być narażeni pacjenci dotychczas prezentujący łagodne objawy. W badaniach przeprowadzonych z udziałem dzieci w wieku ≥4 lat wykazano, że około 20% z nich może rozwinąć naturalną tolerancję bez leczenia1. Jednak u większości osób alergia ta pojawia się we wczesnym dzieciństwie i w przeciwieństwie do alergii na mleko czy jaja kurze nie ustępuje z wiekiem, utrzymuje się przez całe życie i zaburza codzienne funkcjonowanie w życiu dorosłym. Dlatego istotne jest opracowywanie nowych metod diagnostycznych, zapobiegawczych oraz leczniczych2,3.
Podejrzenie alergii na orzeszki ziemne
Pierwszym podstawowym elementem diagnostyki jest wywiad lekarski obejmujący szczegółowy wywiad alergologiczny. Objawy alergii na orzechy ziemne nie różnią się od reakcji na inne alergeny pokarmowe, choć trzeba pamiętać, że ta alergia jest jedną z najczęstszych przyczyn reakcji anafilaktycznej w porównaniu z innymi alergenami pokarmowymi4. Należy różnicować alergię pierwotną z wtórną, tj. pyłkowo-pokarmową, która jest wywołana reakcją krzyżową ujawniającą się u osób uczulonych na pyłki.
Do głównych objawów klinicznych pierwotnej alergii na orzechy zaliczamy objawy wywołane reakcjami IgE-zależnymi, które obejmują:
- skórę i błony śluzowe: pieczenie, swędzenie, podrażnienie ust, języka, gardła, świąd skóry, pokrzywkę, obrzęk naczynioruchowy, nieżyt nosa, zapalenie spojówek
- przewód pokarmowy: bóle brzucha, wymioty, biegunkę
- układ oddechowy: stridor krtaniowy, świsty, kaszel, duszność, kichanie
- układ nerwowy: omdlenia, zawroty głowy
- układ krążenia: wstrząs, hipotensję, tachykardię, nagłe zatrzymanie krążenia5,6.
Najczęściej objawy pojawiają się w ciągu 15-20 min do 1-2 godz. po spożyciu alergenu. Pierwotna alergia na orzeszki ziemne częściej dotyczy niemowląt i małych dzieci. Podczas zbierania wywiadu należy zatem zanotować: wiek dziecka, ilość i skład sp...
Innym ważnym elementem wywiadu jest uzyskanie informacji o chorobach przewlekłych mogących predysponować do rozwoju alergii. Powinno się zadać pytanie, czy dziecko choruje na inne choroby alergiczne, takie jak: atopowe zapalenie skóry (AZS), alerg...