Alergia na orzeszki ziemne u dzieci

lek. Anna Pitera1

Alexandra Jerzyńska2

1Oddział Kliniczny Interny Dziecięcej i Alergologii, Ośrodek Pediatryczny im. dr. J. Korczaka, Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi 
2College of Medicine and Health, University College Cork

Adres do korespondencji:

lek. Anna Pitera

Oddział Kliniczny Interny Dziecięcej i Alergologii,

Ośrodek Pediatryczny im. dr. J. Korczaka,

Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii

im. M. Kopernika w Łodzi

al. marsz. Józefa Piłsudskiego 71, 90-329 Łódź

e-mail: anna1pitera@gmail.com

  • U kogo należy podejrzewać alergię na orzeszki ziemne? Objawy, czynniki ryzyka
  • Dostępne metody diagnostyczne
  • Prewencja oraz leczenie alergii na orzeszki ziemne

Częstość występowania alergii na orzechy ziemne w ciągu ostatnich dekad znacznie wzrosła zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się. Szacuje się, że obecnie 1-2% dzieci na świecie ma alergię na orzeszki ziemne. Alergia ta może mieć ciężki przebieg i często kojarzona jest z występowaniem reakcji anafilaktycznych. Mimo że przypadki śmiertelne są rzadkie, to na zgon mogą być narażeni pacjenci dotychczas prezentujący łagodne objawy. W badaniach przeprowadzonych z udziałem dzieci w wieku ≥4 lat wykazano, że około 20% z nich może rozwinąć naturalną tolerancję bez leczenia1. Jednak u większości osób alergia ta pojawia się we wczesnym dzieciństwie i w przeciwieństwie do alergii na mleko czy jaja kurze nie ustępuje z wiekiem, utrzymuje się przez całe życie i zaburza codzienne funkcjonowanie w życiu dorosłym. Dlatego istotne jest opracowywanie nowych metod diagnostycznych, zapobiegawczych oraz leczniczych2,3.

Podejrzenie alergii na orzeszki ziemne

Pierwszym podstawowym elementem diagnostyki jest wywiad lekarski obejmujący szczegółowy wywiad alergologiczny. Objawy alergii na orzechy ziemne nie różnią się od reakcji na inne alergeny pokarmowe, choć trzeba pamiętać, że ta alergia jest jedną z najczęstszych przyczyn reakcji anafilaktycznej w porównaniu z innymi alergenami pokarmowymi4. Należy różnicować alergię pierwotną z wtórną, tj. pyłkowo-pokarmową, która jest wywołana reakcją krzyżową ujawniającą się u osób uczulonych na pyłki.

Do głównych objawów klinicznych pierwotnej alergii na orzechy zaliczamy objawy wywołane reakcjami IgE-zależnymi, które obejmują:

  • skórę i błony śluzowe: pieczenie, swędzenie, podrażnienie ust, języka, gardła, świąd skóry, pokrzywkę, obrzęk naczynioruchowy, nieżyt nosa, zapalenie spojówek
  • przewód pokarmowy: bóle brzucha, wymioty, biegunkę
  • układ oddechowy: stridor krtaniowy, świsty, kaszel, duszność, kichanie
  • układ nerwowy: omdlenia, zawroty głowy
  • układ krążenia: wstrząs, hipotensję, tachykardię, nagłe zatrzymanie krążenia5,6.

Najczęściej objawy pojawiają się w ciągu 15-20 min do 1-2 godz. po spożyciu alergenu. Pierwotna alergia na orzeszki ziemne częściej dotyczy niemowląt i małych dzieci. Podczas zbierania wywiadu należy zatem zanotować: wiek dziecka, ilość i skład sp...

Innym ważnym elementem wywiadu jest uzyskanie informacji o chorobach przewlekłych mogących predysponować do rozwoju alergii. Powinno się zadać pytanie, czy dziecko choruje na inne choroby alergiczne, takie jak: atopowe zapalenie skóry (AZS), alerg...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Podejrzenie alergii na orzeszki ziemne

Pierwszym podstawowym elementem diagnostyki jest wywiad lekarski obejmujący szczegółowy wywiad alergologiczny. Objawy alergii na orzechy ziemne nie różnią się od reakcji [...]

Metody diagnostyczne

Pierwszymi badaniami, które można wykonać przy podejrzeniu alergii na orzeszki ziemne, są punktowe testy skórne (PTS) lub oznaczenie IgE swoistych (sIgE) [...]

Doustna próba prowokacji

Złotym standardem w diagnostyce alergii pokarmowych pozostaje podwójnie ślepa próba prowokacji pokarmowej kontrolowana placebo. Ze względu na koszty, czas oraz trudności [...]

Prewencja

Obecnie od wielu lat poszukuje się metod zapobiegających występowaniu u dzieci alergii pokarmowej, w tym na orzeszki ziemne. Przeprowadzono wiele badań [...]

Leczenie

Możliwe metody leczenia alergii IgE-zależnej na orzeszki ziemne można przedstawić w trzech punktach26:

Podsumowanie

Alergia na orzeszki ziemne jest istotnym problemem klinicznym z uwagi na rosnącą liczbę zachorowań, niski odsetek ustępowania objawów alergii z wiekiem [...]

Do góry