prof. dr hab. n. med. Jarosław Peregud-Pogorzelski

Szanowni Państwo!

Przekazujemy Państwu kolejny numer „Pediatrii po Dyplomie”. Jestem przekonany, że zamieszczone w nim artykuły okażą się interesujące i będą pomocne w codziennej pracy.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) wraz z chorobą Leśniowskiego-Crohna (ChLC) należy do nieswoistych chorób zapalnych jelit. Jest przewlekłą chorobą zapalną błony śluzowej jelita, która rozpoczyna się w odbytnicy i zazwyczaj szerzy proksymalnie w sposób ciągły, a także charakteryzuje się okresami remisji oraz zaostrzenia. Patogeneza nieswoistych zapaleń jelit jest wieloczynnikowa i obejmuje: uwarunkowania genetyczne, zaburzenia układu immunologicznego, dysbiozę przewodu pokarmowego, a także czynniki środowiskowe, takie jak dieta, styl życia czy leki. Obserwuje się stały wzrost liczby zachorowań na nieswoiste zapalenia jelit. W artykule „Leczenie konwencjonalne łagodnej i umiarkowanej postaci wrzodziejącego zapalenia jelita grubego u dzieci na podstawie wytycznych ECCO i ESPGHAN” przedstawiono aktualne rekomendacje dotyczące postępowania u pacjentów z WZJG.

Zespół jelita drażliwego (IBS) należy do grupy chorób związanych z czynnościowym bólem brzucha (FAPD), w których przyjmuje się, że mimo prawidłowego stanu jelita istnieje zaburzenie jego czynności. Czynnościowe zaburzenia stanowią jedną z najczęstszych przyczyn przewlekłego bólu brzucha u dzieci. Cierpiący na nie pacjenci pediatryczni oceniają jakość swojego życia na podobnie obniżonym poziomie co dzieci z nieswoistą chorobą zapalną jelit. Rozpoznanie IBS ustalane jest na podstawie IV kryteriów rzymskich oraz dokładnego badania uwzględniającego sygnały alarmowe. W artykule „Zespół jelita drażliwego u dzieci. Część 1: Czy to na pewno IBS? O różnicowaniu biegunkowej postaci IBS u dzieci i młodzieży” dokonano klasyfikacji FAPD oraz omówiono etiologię, patofizjologię, obraz kliniczny FAPD, a także czynniki sprzyjające rozwojowi tych chorób. Ponadto przedstawiono algorytm postępowania u dziecka z bólem brzucha na podstawie IV kryteriów rzymskich.

Zakażenia górnych dróg oddechowych stanowią częsty problem w praktyce ambulatoryjnej lekarza rodzinnego/pediatry. Najczęściej rozpoznawane jest ostre zapalenie błony śluzowej nosa i gardła (rhinopharyngitis) przebiegające zazwyczaj z nieżytem błony śluzowej zatok przynosowych (rhinosinusitis). Nawrotowe zakażenia dróg oddechowych wymagają szczegółowej diagnostyki różnicowej. Alergia zwiększa ryzyko infekcji dróg oddechowych u dzieci, a niektóre zakażenia wirusowe dróg oddechowych (rynowirusami, syncytialnym wirusem oddechowym [RSV]) zwiększają ryzyko ekspresji klinicznej alergii wziewnej. W artykule „Zakażenia dróg oddechowych czy alergia? Część 1: Zakażenie dróg oddechowych oraz alergiczny nieżyt nosa – symptomatologia i diagnostyka” omówiono obraz kliniczny wirusowych zakażeń dróg oddechowych oraz alergicznego nieżytu nosa, czynniki ryzyka nawrotowych zakażeń dróg oddechowych u dzieci, a także rolę szybkich testów antygenowych w ocenie etiologii zakażeń dróg oddechowych.

Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) należą do grupy zaburzeń neurorozwojowych. Oznacza to, że jest to stan spowodowany odmiennym rozwojem ośrodkowego układu nerwowego (OUN), przede wszystkim w okresie płodowym i okołoporodowym. Odmienności w funkcjonowaniu OUN generalnie mają charakter trwały, zmienne w czasie mogą być natomiast obraz kliniczny i profil trudności pacjenta. Dla ASD charakterystyczne są: trudności w zakresie komunikacji i interakcji społecznych, stereotypowe wzorce zachowań oraz ograniczone formy zainteresowań i aktywności. Obraz kliniczny ASD jest zróżnicowany w zależności od pacjenta, jego wieku, sposobu wychowania i profilu trudności. W artykule „Późne rozpoznanie całościowych zaburzeń rozwojowych u dzieci i nastolatków” przedstawiono obraz kliniczny zaburzeń ze spektrum autyzmu i trudności związane z ich rozpoznaniem, a także metody postępowania w ASD stosowane z wyboru i w praktyce klinicznej.

Zachęcam również Państwa do zapoznania się z pozostałymi bardzo ciekawymi artykułami zawartymi w niniejszym wydaniu „Pediatrii po Dyplomie”.

Serdecznie zapraszam Państwa do lektury.