prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy!

Z wielką przyjemnością oddaję w Państwa ręce kolejny, tym razem jesienny, numer „Psychiatrii po Dyplomie”. Numer, w którym autorzy poruszają wiele różnorodnych tematów. Nie zabraknie więc artykułów z zakresu psychiatrii dzieci i młodzieży, seksuologii, a także prac nawiązujących do problematyki schizofrenii, zaburzeń lękowych, czy nawet zagadnień związanych z poradnictwem genetycznym.

Pozytywnym zdziwieniem dzieli się w bieżącym numerze prof. Małgorzata Janas-Kozik. Autorka zwięźle i wyraziście przedstawia zmiany zachodzące w psychiatrii dzieci i młodzieży, szczegółowo opisuje kształt przyszłego modelu opieki psychiatrycznej składającego się z trzech poziomów. Najciekawszym i nowatorskim rozwiązaniem wydaje się utworzenie w Polsce środowiskowych poradni psychologiczno-psychoterapeutycznych w każdym powiecie. Na uwagę zasługuje fakt, że będzie to rodzaj pomocy udzielanej przede wszystkim przez psychologów.

W kolejnym artykule prof. Zbigniew Lew-Starowicz przedstawia wyjątkowo rzadkie rozpoznanie z kręgu dysfunkcji seksualnej. Dokładnie opisuje zaburzenie w postaci orgazmu zbyt wczesnego u kobiet. Zwraca uwagę, że kryteria diagnostyczne są podobne jak w przypadku wytrysku przedwczesnego u mężczyzn i że w Europie to zjawisko dotyczy od 5 do 10% kobiet. Wymienia także jego przyczyny i konsekwencje. Z zaciekawieniem przyjąłem informację, że – podobnie jak u mężczyzn – w leczeniu farmakologicznym wspomnianego zaburzenia stosuje się leki z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny.

Tematem numeru jest artykuł dotyczący diagnozy i strategii terapeutycznych w leczeniu hiperseksualności. Dr Łukasz Müldner-Nieckowski, psychiatra i psychoterapeuta, szczegółowo omawia definicję i kryteria rozpoznania hiperseksualności oraz metody, które możemy stosować w grupie pacjentów cierpiących na to zaburzenie, a mianowicie psychoterapię i farmakoterapię. Interesujące są dokładnie opisane mechanizmy patogenetyczne hiperseksualności i jej konsekwencje. Charakteryzując metody leczenia, autor wskazuje jednoznacznie, że dominującą rolę powinna odgrywać systematyczna psychoterapia, natomiast farmakoterapię należy uznać za jej uzupełnienie.

Kolejny artykuł, prezentujący dylematy diagnostyczne związane z zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi, został przygotowany przez dr. Macieja Żerdzińskiego, lek. Natalię Flajszok i mgr Roksanę Żmudę. Autorzy w bardzo ciekawy sposób przedstawiają fenomenologię oraz historyczne próby klasyfikacji nerwicy natręctw, skupiają się jednak przede wszystkim na ujęciu tej jednostki chorobowej w klasyfikacji DSM-5. Interesujące dla Czytelników może być jasno opisane zjawisko błędnego koła zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, szczególnie w kontekście różnych koncepcji ich klasyfikowania. Autorzy prezentują i zestawiają ze sobą koncepcje woli, emocji, impulsu oraz intelektu. Gorąco zachęcam do zapoznania się z tym artykułem, zwłaszcza że szczegółowo przedstawiono w nim definicję zarówno obsesji, jak i kompulsji kształtującą się na przestrzeni dekad.

Jednym z ciekawszych artykułów w bieżącym numerze jest praca prof. Błażeja Misiaka dotycząca poradnictwa genetycznego w psychiatrii. Warto podkreślić, że autor podaje praktyczne wskazówki, w jakich sytuacjach psychiatra powinien skierować pacjenta do poradni genetycznej lub wdrożyć specjalistyczne postępowanie. W przyswojeniu cennych informacji niewątpliwie pomoże przedstawienie w ujęciu tabelarycznym poszczególnych zespołów genetycznych, które predysponują do rozwoju zaburzeń psychotycznych.

W aktualnym wydaniu warto zwrócić uwagę także na artykuł poświęcony objawom zaburzeń psychicznych u pacjentów z łuszczycą. Dr Agata Orzechowska i mgr Paulina Maruszewska opisują wspólne mechanizmy biologiczne chorób skórnych i zaburzeń psychicznych. Przybliżają nowe pojęcie psychodermatologii jako dziedziny wiedzy umożliwiającej holistyczne spojrzenie na chorych. Jest to o tyle ciekawe, że aktualizowany program specjalizacji z dermatologii będzie obejmował obowiązkowy 2-tygodniowy staż z psychiatrii.

Autorki opisu przypadku klinicznego – dr Katarzyna Pragnący i lek. Katarzyna Schmidt – prezentują zastosowanie lurazydonu w schizofrenii. Na uwagę zasługuje ciekawie przedstawiony przypadek kliniczny, wzorcowo zróżnicowany, oraz dokładnie opisana motywacja do podjęcia optymalnej farmakoterapii. Zachęcam szczególnie młodych lekarzy do lektury tego opisu klinicznego.

Według mnie obowiązkiem każdego Czytelnika powinno być zapoznanie się z artykułem dr. n. praw. Krzysztofa Eichstaedta opisującym odpowiedzialność karną biegłego za przedstawienie fałszywej oraz nieświadomie fałszywej opinii sądowo-psychiatrycznej. Autor odpowiada na trzy kluczowe pytania: jaką opinię biegłego można uznać za fałszywą, jakie jest ryzyko związane ze świadomym lub nieświadomym sporządzeniem fałszywej opinii oraz czy biegły sądowy może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Sędzia Krzysztof Eichstaedt zaznacza, że mimo wprowadzenia przez ustawodawcę przepisu regulującego odpowiedzialność karną biegłego za nieumyślne przedstawienie fałszywej opinii dotychczas w swojej pracy orzeczniczej nie spotkał się z tego rodzaju sprawą karną.

W artykule z cyklu Per aspera ad astra przedstawicielki środowiska młodych psychologów i psychiatrów opisują zmiany, do jakich doszło na przestrzeni lat w zakresie zażywania środków psychoaktywnych. Istotnym elementem artykułu jest przegląd polskich badań ankietowych dotyczących tego zjawiska.

Raz jeszcze zachęcam do lektury październikowego wydania „Psychiatrii po Dyplomie”. Mam nadzieję, że przeczytają Państwo ten numer od pierwszej do ostatniej strony, zwłaszcza że sprzyjać będą temu coraz dłuższe jesienne wieczory.