Zarzut dzikiej konsolidacji kontra szansa przetrwania

Czy ogromne przedsięwzięcie, jakim jest konsolidacja szpitali WUM, przyniesie rezultat, na jakim zależy władzom uczelni? Pracownicy są pełni obaw. W piątek wyrazili je podczas konferencji zorganizowanej przez Międzyzakładowy Komitet Protestacyjny, który zawiązał się w tych szpitalach. W odpowiedzi swoje stanowisko przedstawiła uczelnia. Publikujemy zarówno zarzuty, jak i odpowiedzi ze strony władz uczelni.

Żądania lekarzy

Lekarze warszawskich szpitali WUM:  Samodzielnego Publicznego Centralnego Szpitala Klinicznego, Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego oraz Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w przesłanym stanowisku sprzeciwiają się „dzikiej konsolidacji oraz dalszemu zadłużaniu szpitali w parabankach”.

Żądają, aby proces restrukturyzacji zagwarantował we wszystkich trzech szpitalach:

zachowanie ciągłości działania i świadczenia publicznych usług medycznych wszystkich trzech szpitali w wymiarze nie mniejszym niż aktualny;
zachowanie ciągłości kształcenia kadr medycznych w wymiarze nie mniejszym niż obecnie;
ciągłość pracy wysokospecjalistycznych zespołów diagnostyczno-terapeutycznych oraz pozostałego personelu w wymiarze nie mniejszym niż obecne zatrudnienie;
pozostawienie w rękach publicznych szpitali, które mają historyczne i strategiczne znaczenie dla polskich pacjentów.

„Żądamy, aby wszystkie działania dotyczące restrukturyzacji przebiegały w procesie konsultacji społecznych oraz były podawane do wiadomości publicznej” – czytamy w oświadczeniu. I dalej: „Chcemy znać szczegółowy plan strategiczny i operacyjny. Chcemy bezpośrednio uczestniczyć w jego tworzeniu i realizacji dla dobra naszych pacjentów i personelu”.

W odpowiedzi Marta Wojtach, rzecznik prasowy WUM, przesłała wyjaśnienie prof. Mirosława Wielgosia, rektora WUM. Czytamy w nim m.in.:

O obecnej sytuacji finansowej szpitali

Sytuacja finansowa SP CSK, SP DSK i SKDJ jest bardzo zła i stale się pogarsza. Dotyczy to wszystkich trzech podmiotów. Zadłużenie DSK wynosi 365 mln zł, CSK – 265 mln zł, SKDJ – 184 mln zł. Łącznie daje to kwotę 815 mln zł zadłużenia. Jak pokazują analizy dokonane na podstawie wyliczeń szpitali, w 2018 roku łączny dług tych trzech placówek wyniesie blisko 877 mln zł, a w 2019 osiągnie wysokość blisko 950 mln zł. Można wnioskować zatem, że dług tych trzech szpitali w latach 2017-2019 wzrośnie o blisko 134 mln zł.

O tym, kto jest winny tej dramatycznej sytuacji

Nie ma jednego powodu i jednego winnego. Z pewnością przyczyniła się do tego polityka państwa, w tym niedoszacowanie przez NFZ wycen usług medycznych realizowanych w szpitalach klinicznych oraz styl zarządzania, jaki stosowali dyrektorzy szpitali.

Przykłady: przy każdym z trzech szpitali jest lądowisko dla helikopterów, roczny koszt utrzymania infrastruktury lądowiska to 200-300 tys. zł, a przecież CSK i DSK nie tylko są obok siebie, a wręcz są połączone tunelami komunikacyjnymi, więc użytkowanie i ponoszenie kosztów dwóch lądowisk nie jest racjonalne. W budowanym obecnie Uniwersyteckim Centrum Stomatologii zaplanowana jest pracownia rezonansu magnetycznego, a tych urządzeń w kampusie przy Banacha jest już cztery. Ponadto żadne z tych urządzeń nie jest wykorzystywane w 100 proc. Apele do dyrektorów o widzenie szerszej perspektywy niż tylko własna jednostka nie przyniosły jednak żadnego skutku, a między innymi przez to rosły długi.

Co konsolidacja oznacza dla szpitali i działających w nich jednostek?

Powstanie Uniwersyteckie Centrum Kliniczne WUM, które będzie samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej, a więc zachowana zostanie dotychczasowa forma prawna. Szpitale zostaną połączone na zasadzie konsolidacji autonomicznej, zatem będą posiadały częściowo własną strukturę zarządczą i pewną swobodę, działając jako filie, jednak będą prowadziły spójną i wspólną dla wszystkich trzech podmiotów politykę działania, pod szyldem UCK WUM.

Łączone szpitale będą działały z dotychczasowymi nazwami i w dotychczasowych lokalizacjach. Utrzymana zostanie struktura kliniczna i produktowa, zatem będą funkcjonowały dotychczasowe komórki medyczne, czyli kliniki, oddziały, poradnie w obrębie poszczególnych lokalizacji. Utworzona zostanie jednolita struktura zarządzania dla całego UCK WUM. Nastąpi połączenie i unifikacja działalności pomocniczej i administracyjnej. Powstanie centrum usług wspólnych (administracja i obsługa) oraz zintegrowanej działalności pomocniczej medycznej.

Co konsolidacja zmieni dla osób zatrudnionych w tych placówkach?

UCK WUM przejmie wszystkich pracowników trzech szpitali, opierając się na zapisach zawartych w art. 23 Kodeksu pracy. Nie przewidziano ograniczenia zatrudnienia kluczowego personelu medycznego, w tym lekarzy i pielęgniarek oraz położnych.

Nie będzie dyrektorów poszczególnych szpitali, a osoby kierujące działalnością zakładów leczniczych/filii będą w randze zastępców dyrektora UCK WUM, będą realizować wspólny dla całego UCK WUM plan i nie będą mogły w pełni samodzielnie decydować o najważniejszych kwestiach, mając na względzie jedynie dobro własnej placówki.  

Jaki jest harmonogram konsolidacji?

Przez trzy miesiące – od lipca do września – na kanwie planu strategicznego powstanie szczegółowy plan operacyjny konsolidacji i restrukturyzacji. W jego tworzeniu wraz z prorektorem ds. klinicznych i inwestycji prof. Wojciechem Braksatorem, Stanisławem Pituchą – dyrektorem Biura ds. Szpitali i Bazy Klinicznej WUM oraz Piotrem Nowickim – pełnomocnikiem ds. restrukturyzacji podmiotów leczniczych i organizacji onkologii klinicznej WUM uczestniczą dyrekcje trzech szpitali oraz kierownicy poszczególnych komórek organizacyjnych ze szpitali.

Następnie – w październiku/listopadzie – szczegółowy plan zostanie przedstawiony Bankowi Gospodarstwa Krajowego, z którym prowadzimy rozmowy już od dłuższego czasu jako z instytucją, która może wspomóc WUM kredytem pozwalającym na restrukturyzację zadłużenia naszych szpitali. BGK już na etapie planu strategicznego pozytywnie ocenił plany powstania UCK WUM i możliwości udzielania przez BGK wsparcia tworzonemu podmiotowi. Zgodnie z planem 1 stycznia 2019 roku powstanie największe, wielospecjalistyczne centrum medyczne w Polsce – Uniwersyteckie Centrum Kliniczne WUM, które będzie miało wsparcie BGK.

Jakie efekty przyniesie połączenie szpitali?

Konsolidacja tworzy zintegrowany podmiot pod jednolitym zarządzaniem, wprowadza jednolite zasady zarządzania, istotnie zmniejsza koszty administracyjno-pomocnicze i medyczno-usługowe. Stwarza możliwość: zmniejszenia cen poprzez zakupowy efekt skali, poprawy możliwości negocjacyjnych w różnych obszarach działalności, poprawy wskaźników zadłużenia w ramach UCK WUM, a także możliwość wprowadzenia nowej polityki zarządzania zadłużeniem oraz wielu innym działaniom restrukturyzacyjnym, głównie zwiększającym przychody i optymalizującym koszty. W efekcie UCK zatrzyma narastanie ujemnych wyników finansowych, doprowadzi do bilansowania się połączonych jednostek, a docelowo, po ustabilizowaniu sytuacji bieżącej, skonsolidowany podmiot rozpocznie proces oddłużania. Ponadto uniwersytet nie będzie musiał pokrywać strat szpitali, a UCK WUM zyska możliwość wsparcia finansowego ze strony Banku Gospodarstwa Krajowego, a może również Ministerstwa Zdrowia.

Jednak dzięki temu trzy szpitale kliniczne CSK, DSK i SKDJ przetrwają i uzyskają szansę rozwoju.