Pacjent wielochorobowy z dyslipidemią – wskazówki optymalnej polifarmakoterapii
Wraz z wydłużaniem się średniej życia oraz postępem w leczeniu chorób przewlekłych rośnie liczba pacjentów stosujących polifarmakoterapię. Zwyczajowo o terapii wielolekowej mówimy, gdy pacjent przyjmuje przynajmniej 4 leki. Zjawisko to jest szczególnie nasilone w populacji geriatrycznej.
Szacuje się, że wśród osób powyżej 70 roku życia nawet 20% stosuje 5 lub więcej leków. W celu ograniczania ryzyka działań niepożądanych związanych z interakcjami między lekami zaleca się regularne przeglądy farmakoterapii pacjenta wraz z ponowną oceną wskazań do leczenia. Zawsze należy dążyć do ograniczenia liczby równolegle stosowanych leków. Niestety wielu pacjentów z uwagi na wielochorobowość wymaga regularnego przyjmowania kilku leków. Dodatkowo w wielu jednostkach chorobowych np. nadciśnieniu tętnicznym, dostępne dowody naukowe wskazują na wyższość polifarmakoterapii nad monoterapią.
W takim wypadku zawsze należy oszacować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych związanych z możliwymi interakcjami leków i wybierać najbezpieczniejsze substancje lecznicze. Wiele substancji czynnych, poprzez powinowactwo do tych samych izoenzymów wątrobowych cytochromu p450, zmniejsza lub zwiększa katabolizm, a więc i stężenia pozostałych leków. Dlatego w miarę możliwości należy sięgać po leki metabolizowane alternatywnymi szlakami. W przypadku leczenia hipercholesterolemii korzystnym wyborem jest rosuwastatyna, która w przeciwieństwie do większości statyn, tylko w niewielkim stopniu (mniej niż z 10%) metabolizowana jest przez układ cytochromu 450. Można więc uznać za marginalne ryzyko interakcji wynikających z wpływu rosuwastatyny na metabolizm leków zależnych od układu enzymatycznego cytochromu P450. Należy podkreślić, że nieprawidłowa polifarmakoterapia jest powszechnym problemem klinicznym, a następstwa działań niepożądanych leków stanowią istotną przyczynę zgonów. Dlatego zawsze należy dążyć do optymalizacji leczenia wielolekowego m.in. poprzez wybór najbezpieczniejszych leków.
