Ile powinien zarabiać biegły? OIL w Gdańsku podaje wyliczenia

Dlaczego biegłych sądowych z medycyny jest tak mało, że na ich opinie czeka się w sądach miesiącami, a nawet latami? Czemu niektóre z ekspertyz są tak niskiej jakości? W ocenie Okręgowej Rady Lekarskiej w Gdańsku przyczyną są zbyt niskie wynagrodzenia.
Rada wystosowała apel do premiera Mateusza Morawieckiego i ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Domaga się w nim podwyższenia stawek dla biegłych lekarzy i lekarzy dentystów, którzy wydają opinie z dziedziny medycyny na potrzeby postępowań cywilnych i karnych.
W opinii samorządu zawodowego lekarzy konieczne jest natychmiastowe urealnienie stawek, które nie zmieniły się od 2013 r., a więc od czasu wydania przez ministra sprawiedliwości dwóch rozporządzeń w sprawie wynagrodzenia biegłych w postępowaniu karnym oraz w postępowaniu cywilnym.
Od dziewięciu lat stawka bazowa, od której oblicza się wynagrodzenie biegłego, wzrosła o symboliczną kwotę 22,96 zł (w 2013 r. – 1766,46 zł, a w 2022 r. − 1789,42 zł). Dla porównania, w tym samym czasie minimalne wynagrodzenie wzrosło o 90 proc. (w 2013 r. – 1600 zł, a w 2022 r. – 3010 zł), zaś przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku wzrosło o 70 proc. (w II kwartale 2013 r. − 3785,38 zł, a w I kwartale 2022 r. − 6338,35 zł).
Aktualnie stawka podstawowa za godzinę pracy biegłego w 2022 r. wynosi od 22,90 zł do 32,39 zł netto (od 1,28 proc. do 1,81 proc. kwoty bazowej). Stawka ta ulega zwiększeniu w przypadku biegłych ze stopniem naukowym doktora (kwota 45,63 zł), tytułem doktora habilitowanego (kwota 55,11 zł) czy profesora (kwota 70,32 zł).
– Żadna z powyższych kwot nie stanowi realnej zapłaty za wysokospecjalistyczną wiedzę lekarską. Legitymowanie się aktualną wiedzą medyczną, co jest niezbędne przy wydawaniu opinii, wymaga przecież stałej i systematycznej pracy. Nie można pominąć także tego, że czas poświęcony na wydanie opinii oznacza zmniejszenie ilości czasu, który lekarz przeznacza na leczenie pacjentów, co w efekcie stanowi istotne ograniczenie możliwości osiągania dochodów z tytułu pracy zawodowej – tłumaczą podpisani pod pismem sekretarz OIL w Gdańsku lek. Krzysztof Wójcikiewicz oraz prezes, lek. dent. Dariusz Kutella.
Jak podkreślają działacze samorządu, nie ma racjonalnego uzasadnienia, by podstawowa stawka za godzinę pracy biegłego w 2022 r. wynosiła 22,90 zł, czyli niewiele więcej niż ustawowo gwarantowana płaca minimalna za godzinę (obecnie 19,70 zł). Co więcej, stawka biegłego od 1 lipca 2023 r. będzie wręcz niższa niż ustawowa minimalna stawka godzinowa, która będzie wtedy wynosiła 23,50 zł.
Ile zatem powinna wynosić stawka biegłego? Według Rady, konieczne jest natychmiastowe zwiększenie stawki godzinowej w każdej kategorii – o nie mniej niż 50 proc. jeszcze w tym roku i kolejne podwyższanie jej w kolejnych kilku latach. Tylko wtedy będzie można zażegnać problem braku zainteresowania lekarzy wydawaniem opinii w sprawach cywilnych i karnych.