Liczba chorych z astmą dwukrotnie większa niż w statystykach

W Polsce pacjent z astmą ciężką średnio czeka na diagnozę aż siedem lat, a w wielu innych krajach Unii Europejskiej - trzy lata. Jedynie 30 proc. chorych miało rozpoznaną u nas astmę wcześniej – mówili specjaliści podczas warsztatów edukacyjno-informacyjnych zorganizowanych z okazji zbliżającego się Światowego Dnia Astmy (7 maja). Powołali się przy tym na dane z badania przeprowadzonego w ramach programu Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce (ECAP). Jak mówili specjaliści, wczesne wykrycie choroby najczęściej dotyczy osób chorujących w wieku dziecięcym, gdy dolegliwości miały podłoże alergiczne i pacjent z tego powodu był pod kontrolą lekarza.

Trudności z diagnozą
Zwrócono też uwagę, że początkowe dolegliwości przypominają inne choroby, co utrudnia diagnozę. Przykładowo kaszel często związany jest z infekcjami dróg oddechowych, a ucisk w klatce piersiowej - z chorobą wieńcową.
W Polsce - według danych Narodowego Funduszu Zdrowia z 2022 roku - z astmą żyło ok. 2 mln osób. Eksperci uważają, że faktyczna liczba chorych u nas jest większa; podczas spotkania twierdzili, że sięga nawet 4 mln.
Tyle właśnie osób zgłasza występowanie duszności przynajmniej raz w roku, a tylko 2,5 mln ma rozpoznanie astmy i otrzymuje leczenie – wynika z zaprezentowanego raportu "Leczenie astmy ciężkiej w Polsce".
- Wczesne wykrycie astmy jest bardzo ważne, gdyż umożliwia szybsze włączenie odpowiedniego leczenia, które jest wtedy bardziej skuteczne - zaznaczył przewodniczący Koalicji na rzecz Leczenia Astmy prof. Marek Kulus. Dzięki temu pacjent może uniknąć powikłań tej choroby i przejścia jej w stan ciężki, trudno poddający się terapii.
Przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP dr Piotr Dąbrowiecki tłumaczył, że objawy takie jak kaszel, duszności, świszczący oddech oraz ucisk w klatce piersiowej nie zawsze występują, bo astma to choroba zmienna. Z tego powodu pacjent często bagatelizuje dolegliwości i nie zgłasza ich lekarzowi, jeśli akurat ich nie odczuwa lub zmieniło się ich nasilenie.

Jak pomóc pacjentom
Astma jest chorobą związaną z przewlekłym zapaleniem dróg oddechowych, a pojawiającym się objawom towarzyszy zmienna obturacja (skurcz) dróg oddechowych. Aby ją wcześnie wykryć, pacjent musi zgłosić się do lekarza nawet wtedy, gdy nie odczuwa w danym okresie dolegliwości, ale wcześniej miał przynajmniej dwa z trzech objawów: kaszel, duszności lub świszczący oddech.
Konsultant krajowa w dziedzinie alergologii prof. Karina Jahnz-Różyk z Woskowego Instytutu Medycznego w Warszawie przyznała, że astmy nie da się wyleczyć, ale można ją skuteczne leczyć, jeśli tylko zostanie włączona odpowiednia terapia. Bez właściwego leczenia może dojść do przebudowy dróg oddechowych, na przykład ich bliznowacenia, co jest już nieodwracalne.
- U 70 proc. chorych astma ma przebieg łagodny lub jedynie umiarkowany - tłumaczył prof. Piotr Kuna, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Niestety, choroby tej nie można wyeliminować, sprzyjają jej zanieczyszczenia powietrza, zmiany klimatu i narażenie na nowe alergeny.