Nowe środki – jak skorzystają placówki medyczne i ich personel?

17 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) zostanie wydane na modernizację, cyfryzację, rozwój badań oraz doposażenie ośrodków dydaktycznych - poinformowało Ministerstwo Zdrowia, które odpowiada za wykorzystanie części KPO związanej z poprawą opieki zdrowotnej.

Które szpitale otrzymają wsparcie?

• Na rozwój i modernizację infrastruktury centrów opieki wysokospecjalistycznej i innych podmiotów leczniczych przewidziano 7,9 mld zł z podziałem na trzy dziedziny: onkologię, kardiologię i szpitale ogólne. Pieniądze na onkologię to 5,2 mld zł. Na kardiologię i szpitale ogólne razem - 2,7 mld zł.

• Na przyspieszenie transformacji cyfrowej ochrony zdrowia poprzez dalszy rozwój usług cyfrowych przewidziano 4,3 mld zł z podziałem na część konkursową i pozakonkursową.

• Na modernizację i doposażenie obiektów dydaktycznych w związku ze zwiększeniem limitów przyjęć na studia medyczne przewidziano 3,2 mld zł. W tym na tzw. przedsięwzięcia miękkie - 579 tys. zł, a na tzw. przedsięwzięcia twarde - 2,6 mld zł.

• 1,4 mld zł zaplanowano na kompleksowy rozwój badań w naukach medycznych i naukach o zdrowiu (z podziałem na projekty dla jednostek naukowych i przedsiębiorców oraz na Centrum Wsparcia Badań Klinicznych CWBK). Pula na projekty to 900 mln zł, natomiast na CWBK - 244 mln zł.

• 1,3 mld zł ma trafić na rozwój i modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych w powiatach.

Kiedy składanie pierwszych wniosków?

Ministerstwo Zdrowia poinformowało, że w najbliższym czasie zaplanowane są nabory wniosków o środki z KPO dla szpitali. Jeden z nich dotyczy dofinansowania rozwoju opieki długoterminowej poprzez modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych w powiatach. Planowany termin ogłoszenia naboru to trzeci kwartał 2024 r.

Także w najbliższym czasie resort zdrowia zaplanował przyjmowanie wniosków dla szpitali należących do Krajowej Sieci Onkologicznej (KSO) i współpracujących z nimi ośrodków opieki ambulatoryjnej (AOS). Będą to pieniądze na zakup lub modernizację sprzętu oraz na inwestycje w infrastrukturę. Ogłoszenie naboru to także trzeci kwartał 2024 r.

Dwa kolejne nabory

Resort zdrowia zaznaczył, że w ramach tej samej inwestycji planuje zorganizowanie dwóch kolejnych naborów: przedsięwzięcia związane z kardiologią oraz skierowane do szpitali poddawanych restrukturyzacji. Będą to pieniądze na inwestycje w infrastrukturę oraz na zakup lub modernizację sprzętu medycznego. MZ przewiduje rozpoczęcie przyjmowania wniosków w tym roku.

Informacja o naborach będzie podana do wiadomości publicznej z odpowiednim wyprzedzeniem na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia oraz na stronie https://www.kpo.gov.pl/. Realizacja KPO zamyka się z końcem sierpnia 2026 r. MZ zaznaczyło, że termin tzw. kwalifikowalności wydatków zostanie przedstawiony w dokumentacji ogłoszonych naborów.

Rząd zapowiedział, że wnioski drugi i trzeci o płatność pieniędzy z KPO mają być złożone do 13 września. Wnioski dotyczą co najmniej 30 mld zł.

Każdy wniosek o płatność zawiera mierniki. Są to kamienie milowe i wskaźniki, które państwo musi zrealizować przed wysłaniem wniosku do Komisji Europejskiej. Uruchomienie transz zależy od decyzji KE, stwierdzającej, że Polska osiągnęła w zadowalający sposób odpowiednie kamienie milowe i wartości docelowe wskazane w odniesieniu do realizacji KPO.

Kamienie milowe w ochronie zdrowia podzielono na trzy części: Krajowa Sieć Onkologiczna, Krajowa Sieć Kardiologiczna oraz ogólna dotycząca modernizacji i poprawy efektywności szpitali.

"Jesteśmy w trakcie intensywnych prac nad inwestycjami i reformami oraz przypisanymi do nich miernikami do rozliczenia w kolejnych wnioskach o płatność" - zaznaczył resort zdrowia.

Co to jest KPO?

Krajowy Plan Odbudowy jest istotnym elementem programu Unii Europejskiej odbudowy gospodarki państw członkowskich i wzmocnienia jej odporności po pandemii COVID-19. Jest to fundusz jednorazowy, finansowany przez UE z pożyczek zaciągniętych na międzynarodowych rynkach finansowych. KPO składa się głównie z bezzwrotnych dotacji oraz pożyczek preferencyjnych, które w niektórych przypadkach mogą podlegać umorzeniu.

Jednocześnie plan kładzie nacisk na przestrzeganie zasad praworządności oraz uczciwego zarządzania środkami publicznymi. Polska była jednym z dwóch krajów, którym Komisja Europejska początkowo blokowała KPO. Drugim były Węgry, które również miały podobne problemy, takie jak niezależność sądownictwa oraz kwestie dotyczące przetargów publicznych, czy konfliktu interesów.

Co to są kamienie milowe?

Wypłata tych środków jest jednak ściśle uzależniona od spełnienia określonych wymagań, tak zwanych kamieni milowych.

Polska zobowiązała się do realizacji 115 kamieni milowych, a w sumie do spełnienia około 300 różnego rodzaju wymagań.

Odblokowanie środków

W lipcu ministrowie finansów krajów Unii Europejskiej zatwierdzili zmiany w polskim Krajowym Planie Odbudowy (KPO), co oznaczało odblokowanie środków i możliwość składania wniosków o finansowanie gigantycznych inwestycji m.in. w krajowy system ochrony zdrowia.