Szacunek, współpraca i odpowiedzialność – nowe zapisy Kodeksu Etyki Lekarskiej

Komisja Etyki Lekarskiej Naczelnej Rady Lekarskiej opublikowała komentarz do Artykułu 62 nowego Kodeksu Etyki Lekarskiej, który zwraca uwagę na kluczowe wartości, jakie powinny towarzyszyć lekarzom w ich codziennej pracy. Artykuł ten szczególnie podkreśla wagę szacunku między lekarzami oraz odpowiedzialność za jakość ich współpracy.

Pełna treść artykułu
Art. 62.
1.    Lekarze powinni okazywać sobie wzajemny szacunek. Szczególny szacunek i wdzięczność należą się lekarzom nauczającym zawodu i seniorom.
2.    Lekarz powinien zachować szczególną ostrożność w formułowaniu opinii o działalności zawodowej innego lekarza. Lekarz nie powinien publicznie dyskredytować innego lekarza, z wyjątkiem uzasadnionej merytorycznej krytyki.
3.    Wszelkie uwagi o dostrzeżonych błędach w postępowaniu innego lekarza należy przekazać bezpośrednio tej osobie. Jeśli interwencja okaże się nieskuteczna lub błąd powoduje poważną szkodę, konieczne jest zgłoszenie tego właściwemu organowi izby lekarskiej.
4.    Poinformowanie izby lekarskiej o naruszeniu zasad etyki lub niekompetencji nie narusza norm etycznych.
5.    W przypadku gdy błąd lekarza wpływa na stan zdrowia pacjenta, należy podjąć działania mające na celu jego naprawienie.

Komentarz Komisji Etyki Lekarskiej
W swoim komentarzu Komisja Etyki Lekarskiej podkreśliła, że Artykuł 62 ma zapewnić utrzymania wysokich standardów etycznych i wzajemnego szacunku w środowisku medycznym.

Szacunek i współpraca
W relacjach zawodowych lekarzy kluczowe jest budowanie poczucia wspólnoty, koleżeństwa i szacunku, co w czasach dehumanizacji medycyny staje się jeszcze bardziej istotne. Odpowiednie relacje między lekarzami przekładają się na zaufanie społeczne do całej grupy zawodowej, a pośrednio wpływają także na jakość relacji lekarz–pacjent.

Odpowiedzialność za krytykę
Komentarz przypomina, że etyka zawodowa nie wyklucza krytyki, ale podkreśla różnicę między merytoryczną krytyką a dyskredytacją. Merytoryczna krytyka powinna dotyczyć istoty sprawy i mieć na celu poprawę jakości opieki medycznej, natomiast dyskredytacja, oparta na osobistych atakach, jest niedopuszczalna. Komisja odwołuje się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2008 roku, który wyraźnie rozróżnia te pojęcia, podkreślając konieczność zachowania wysokich standardów w ocenie pracy innych lekarzy.

Proces postępowania w przypadku błędów
Zgodnie z wytycznymi lekarz, który zauważy błędy w postępowaniu kolegi, w pierwszej kolejności powinien skonsultować się bezpośrednio z nim. Dopiero gdy rozmowa nie przyniesie rozwiązania lub błąd jest poważny, konieczne jest poinformowanie właściwego organu izby lekarskiej. Przekazanie sprawy do odpowiednich władz, np. do rzecznika odpowiedzialności zawodowej, jest działaniem zgodnym z normami etyki.

Nowelizacja Kodeksu Etyki Lekarskiej
Nowy Kodeks Etyki Lekarskiej, uchwalony 18 maja podczas XVI Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Lekarzy, wejdzie w życie w styczniu i jest pierwszą od 20 lat nowelizacją. Zasady etyki, sięgające tradycji Hipokratesa, pozostają fundamentem zawodu lekarza, ale obecne zmiany dostosowują kodeks do współczesnych wyzwań.
Komisja Etyki Lekarskiej zaprasza lekarzy do otwartego dialogu na temat nowych zapisów kodeksu. Co tydzień będą publikowane kolejne komentarze, aby zachęcić środowisko medyczne do aktywnej dyskusji. Uwagi można przesyłać na adres kel@nil.org.pl.