Minister i prezes NFZ zdeterminowani do wdrażania krajowej sieci onkologicznej

Transformacja systemu opieki onkologicznej w Polsce była tematem I Ogólnopolskiej Konferencji pt. „Krajowa Sieć Onkologiczna – wyzwania dla szpitali, a korzyści pacjentów”, która odbyła się w dniach 4-5 kwietnia 2025 roku w Narodowym Instytucie Onkologii w Warszawie. Dyskutowano o rozwoju tzw. unitów narządowych, wdrażaniu opieki skoordynowanej i wykorzystaniu nowoczesnych technologii w opiece nad chorymi na nowotwory.

Wydarzenie, zainicjowane przez Wojewódzkie Ośrodki Monitorujące wdrażanie Krajowej Sieci Onkologicznej (KSO), zgromadziło 400 osób związanych z onkologią, w tym dyrektorów szpitali, specjalistów klinicznych, menedżerów ochrony zdrowia oraz przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia. 

Nie każdy może być koordynatorem

Minister zdrowia Izabela Leszczyna zwróciła uwagę na znaczenie rekrutacji koordynatorów. − Wskazujcie na tę funkcję osoby o wyjątkowych kompetencjach. To dotyczy nie tylko ich wiedzy, ale też umiejętności miękkich. To mają być osoby, które lubią ludzi i to jest warunek podstawowy i konieczny. Trzeba lubić drugiego człowieka, a potem jest cała reszta – mówiła minister. 

Marek Augustyn, wiceprezes Narodowego Funduszu Zdrowia, zadeklarował, że NFZ dołoży starań, aby wdrożenie KSO powiodło się. − Celem jest właściwa jakość, dobra obsługa pacjenta, zmniejszenie liczby zgonów i polepszenie dostępności − przypomniał.

Ważnym aspektem spotkania była wymiana doświadczeń w zakresie standaryzacji opieki i wykorzystania danych do poprawy jakości leczenia. − Potrzebujemy zarówno środków, jak i zmiany podejścia: z myślenia o leczeniu jako procedurze na postrzeganie całego procesu z perspektywy pacjenta – tłumaczyła dyrektor Narodowego Instytutu Onkologii dr hab. n. med. Beata Jagielska. 

Dobre praktyki

W Białostockim Centrum Onkologii od kilku lat organizowana jest opieka nad pacjentem onkologicznym w oparciu na koordynatorach. − Dzięki temu możemy skutecznie odpowiadać na wyzwania współczesnej onkologii, zapewniając pacjentom dostęp do nowoczesnych terapii i diagnostyki niezależnie od miejsca zamieszkania – podkreśliła dr n. o zdr. Magdalena Joanna Borkowska, dyrektor Białostockiego Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie. 

Z kolei dr n. o zdr. Jakub Kraszewski, dyrektor Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku, zaznaczył, że współpraca między ośrodkami zapewnia lepsze wyniki leczenia, krótsze ścieżki diagnostyczne i większe bezpieczeństwo pacjenta. 

W trakcie dwudniowego wydarzenia prelegenci zaprezentowali dobre praktyki w zakresie opieki pielęgniarskiej, rehabilitacji, wsparcia psychologicznego, dietetyki oraz zastosowania sztucznej inteligencji w onkologii. Eksperci podzielili się także doświadczeniami w zakresie rozliczania świadczeń w ramach KSO i omówili możliwości finansowania działań z funduszy Krajowego Planu Odbudowy.

Konferencję poprzedziło robocze spotkanie przedstawicieli kadry zarządzającej wojewódzkich ośrodków monitorujących (WOM), w którym udział wzięła także minister zdrowia Izabela Leszczyna, prezes Narodowego Funduszu Zdrowia Filip Nowak oraz dyrektor Departamentu Opieki Koordynowanej MZ Konrad Korbiński. − Krajowa Sieć Onkologiczna to jeden z naszych strategicznych priorytetów. Dążymy do tego, by każdy pacjent był prowadzony przez system z troską i precyzją, a wszystkie ośrodki – niezależnie od lokalizacji – pracowały według jednolitych, wysokich standardów − mówił Konrad Korbiński.

Przedstawiciele WOM-ów, ministerstwa i NFZ zapoznali się z doświadczeniami szpitali SOLO III, czyli tych o najwyższym poziomie referencyjności w sieci. Rozmowy ekspertów dotyczyły m.in. roli koordynatorów opieki onkologicznej, którzy, co wielokrotnie podkreślano, są jednym z fundamentów Krajowej Sieci Onkologicznej.

Dyrektor NIO dr. hab. n. med. Beata Jagielska przedstawiła również analizę wskaźników jakości opieki onkologicznej, a prof. Mariusz Bidziński, Pełnomocnik Dyrektora NIO ds. wdrożenia Krajowej Sieci Onkologicznej, omówił narzędzia do komunikacji pomiędzy ośrodkami.

Organizatorzy − Białostockie Centrum Onkologii w Białymstoku, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku oraz Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy już zapowiedzieli kontynuację. Kolejna edycja konferencji z udziałem ośrodków realizujących KSO odbędzie się w 2026 roku w Gdańsku.

Aktualny stan KSO

Krajowa Sieć Onkologiczna w Polsce oficjalnie rozpoczęła funkcjonowanie 1 kwietnia 2025 roku, po latach przygotowań i pilotażu. Jej głównym celem jest zapewnienie pacjentom onkologicznym kompleksowej i koordynowanej opieki, niezależnie od miejsca zamieszkania, oraz wyrównanie standardów diagnostyczno-terapeutycznych w całym kraju.

Sieć składa się z trzech poziomów Specjalistycznych Ośrodków Leczenia Onkologicznego (SOLO): podstawowe leczenie onkologiczne, złożone leczenie obejmujące co najmniej dwa obszary, wysokospecjalistyczne leczenie obejmujące wszystkie trzy obszary. 

Dodatkowo funkcjonują Ośrodki Kooperacyjne, które zapewniają ambulatoryjną opiekę specjalistyczną.

Każdy pacjent otrzymuje wsparcie koordynatora, który prowadzi go przez cały proces leczenia, organizując badania, wizyty i konsylia lekarskie. Koordynatorzy są kluczowym elementem nowego systemu.

KSO korzysta ze środków Krajowego Planu Odbudowy (KPO), które wspierają modernizację infrastruktury, zakup nowoczesnego sprzętu diagnostycznego oraz poprawę warunków dla pacjentów i personelu medycznego. Na rozwój sieci przeznaczono znaczące środki finansowe, w tym 5,2 mld zł w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030.

Pełne wdrożenie reformy wymaga dalszych działań organizacyjnych.