Reforma szpitali w zawieszeniu

Reforma szpitalnictwa znów stanęła pod znakiem zapytania. Tzw. trzecie podejście do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, które miało wprowadzić zmiany w funkcjonowaniu szpitali, zakończyło się fiaskiem.

Podczas posiedzenia 8 kwietnia Rada Ministrów skierowała projekt do dalszych prac i uzgodnień pod obrady Stałego Komitetu Rady Ministrów.

Przypomnijmy, że pierwotna wersja reformy, zakładająca m.in. przekształcenia i konsolidacje placówek, wzbudziła ogromne kontrowersje. Szczególne emocje wywołała propozycja zamykania porodówek, które mają mniej niż 400 porodów rocznie. W kolejnych wersjach projektu decyzje w tej sprawie miały być podejmowane przez zespoły przy wojewodach.

W trakcie konsultacji publicznych nie było zgody co do tego, na jakim szczeblu powinny zapadać decyzje o przekształceniach i konsolidacji szpitali. Minister zdrowia Izabela Leszczyna przyznała 4 kwietnia, że wcześniejszy projekt nie zyskał akceptacji części koalicji. – Do trzech razy sztuka – powiedziała Leszczyna, zapowiadając, że obecna, „soft” wersja ustawy ma poparcie premiera Donalda Tuska i zostanie „na pewno” przyjęta przez Radę Ministrów.

Minister zdrowia po raz kolejny apelowała w oficjalnym piśmie o potraktowanie ustawy priorytetowo. Jednak i tym razem jej nadzieje okazały się zbyt optymistyczne.

Co zmieniłała wersja „soft”? Najważniejsze różnice:

1. Większa elastyczność dla szpitali

Nowa wersja pozwala placówkom modyfikować działalność – np. przekształcać oddziały całodobowe w planowe lub jednodniowe, a także rezygnować z części usług bez ryzyka wypadnięcia z sieci szpitali. Dzieki temu zarządzający mogliby lepiej dopasować ofertę do lokalnych potrzeb i ograniczyć koszty utrzymania pustych łóżek.

2. Łączenie szpitali 

Samorządy zyskają możliwość łączenia placówek, by uniknąć dublowania usług. Wcześniej przepisy były niejasne.

3. Plany naprawcze 

Szpitale zadłużone będą mogły przedstawić szczegółowe plany naprawcze, które zatwierdzą NFZ, wojewoda i organ tworzący. To warunek konieczny, by sięgnąć po kredyt restrukturyzacyjny z BGK i liczyć na umorzenie części rat – pod warunkiem realizowania planu.

4. Wymogi dla opieki nocnej i świątecznej

Nowa wersja ustawy upraszcza zasady udzielania świadczeń w trybie nocnym i świątecznym. Szpitale zyskają większą swobodę w planowaniu pracy personelu i wykorzystaniu zasobów.

5. Koniec z kontrowersyjnym progiem 400 porodów

Ministerstwo wycofało się z pomysłu zamykania porodówek z mniej niż 400 porodami rocznie. Nie będzie też wymogu tworzenia nowych oddziałów tylko po to, by spełnić kryteria zakwalifikowania do sieci szpitali.

Reforma ma kluczowe znaczenie dla Krajowego Planu Odbudowy, ponieważ zmiany w szpitalnictwie to jeden z jego kamieni milowych. Polska może otrzymać ponad 17 miliardów złotych na inwestycje w ochronę zdrowia. Środki te mają być przeznaczone m.in. na: modernizację infrastruktury wysokospecjalistycznych centrów medycznych (7,317 mld zł), transformację cyfrową systemu ochrony zdrowia (4,317 mld zł), doposażenie ośrodków dydaktycznych (3,137 mld zł), rozwój badań (1,144 mld zł), wzmocnienie infrastruktury zdrowotnej w powiatach (1,295 mld zł).

Głównym celem reformy jest deregulacja systemu, jego transformacja i przesunięcie części świadczeń ze szpitali do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej – tzw. odwrócona piramida świadczeń.