Naukowcy różnych dziedzin wspólnie będą walczyć z manipulacją w internecie

Walkę z fałszywymi informacjami i opiniami pozbawionymi naukowych podstaw w internecie zapowiada Warszawski Uniwersytet Medyczny oraz Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – Państwowy Instytut Badawczy.

22 września porozumienie o współpracy w tej sprawie podpisali JM Rektor WUM prof. Rafał Krenke i dyrektor NASK-PIB dr inż. Radosław Nielek.

– Chcemy wspólnie działać na rzecz społeczeństwa odpornego na manipulację, które potrafi odróżniać fakty od fałszywych informacji – tłumaczył Radosław Nielek.

– Problem medycznych fake newsów to jedno z największych wyzwań z perspektywy zdrowia publicznego. Fałszywe treści wpływają na zachowania społeczne, m.in. w zakresie szczepień czy wyboru metod leczenia, niosąc ze sobą poważne konsekwencje dla zdrowia jednostek i całych populacji – dodał dr hab. Filip Raciborski, Prodziekan ds. Zdrowia Publicznego Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM. Przypomniał, że Warszawski Uniwersytet Medyczny ma doświadczenie m.in. z realizacji projektu MedFake, którego celem było budowanie zaufania do szczepień.

Połączone siły

W ramach porozumienia WUM i NASK-PIB zobowiązują się do wymiany wiedzy eksperckiej z zakresu dezinformacji medycznej. Instytucje wspólnie będą opracowywać rekomendacje dotyczące przeciwdziałania dezinformacji medycznej i zdrowotnej. Będą także organizowały szkolenia i kampanie kierowane do studentów, naukowców, lekarzy i pacjentów, mające na celu uświadamianie zagrożeń płynących z dezinformacji i propagowanie podejścia opartego na wiedzy naukowej.

Jak podkreślają inicjatorzy przedsięwzięcia, rozpowszechnianiu fałszywych informacji sprzyja swoboda mediów społecznościowych, gdzie często rezygnuje się z moderatorów.

Tymczasem pacjenci często szukają odpowiedzi na nurtujące ich pytania w internecie. Fałszywe informacje o ochronie zdrowia i z zakresu nauk medycznych szybko się rozchodzą, ponieważ podawane są w prostej i łatwo zrozumiałej formie. Ich odbiorcy często nie mają wiedzy, by je zweryfikować.

W strukturze NASK-PIB funkcjonuje Ośrodek Analizy Dezinformacji – wyspecjalizowana jednostka, która przeciwdziała dezinformacji w przestrzeni informacyjnej, monitoruje internet pod kątem fałszywych informacji i opinii oraz jest w stanie je identyfikować. Zespół Ośrodka tworzą doświadczeni eksperci ds. komunikacji społecznej, analizy danych i technologii informacyjnych.

Z kolei zespół specjalistów Katedry Zdrowia Publicznego i Środowiskowego Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM ma wieloletnie doświadczenie badawcze i dydaktyczne w obszarze zdrowia publicznego, epidemiologii oraz komunikacji zdrowotnej. Jednym z kierunków działalności Katedry są badania dotyczące dezinformacji w obszarze zdrowia oraz zmian klimatycznych. Zespół prowadzi także projekty dotyczące narzędzi i strategii przeciwdziałania dezinformacji, w tym w środowisku cyfrowym.

I właśnie połączenie kompetencji obu instytucji daje nadzieję, że uda się ograniczyć skalę problemu.

Sygnatariusze porozumienia

W uroczystości podpisania porozumienia uczestniczyli ze strony NASK-PIB:

dr inż. Radosław Nielek – Dyrektor NASK-PIB

Magdalena Wilczyńska – Dyrektor Pionu Ochrony Informacyjnej Cyberprzestrzeni NASK-PIB

dr Agnieszka Lipińska – Kierownik Ośrodka Analizy Dezinformacji w NASK

Nikola Bochyńska – Kierownik Zespołu Podnoszenia Świadomości Cyberbezpieczeństwa, Pion Ochrony Informacyjnej Cyberprzestrzeni NASK

Daria Tomczuk – Biuro Prasowe NASK

Ze strony WUM:

prof. Rafał Krenke – JM Rektor WUM

prof. Michał Grąt – Prorektor ds. Umiędzynarodowienia, Promocji i Rozwoju WUM

dr hab. Filip Raciborski – Prodziekan ds. Zdrowia Publicznego Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM

Jarosław Kulczycki – Rzecznik Prasowy WUM.