Mniej biurokracji przy receptach dla wyjeżdżających?

Kiedy pacjent przyjmujący leki wyjeżdża za granicę konieczne jest wystawienie recepty transgranicznej. Wypisanie takiej recepty jest bardzoej skomlikowane i od dawna powodowało problemy. Teraz pojawia się szansa, że biurokracji będzie mniej.

Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt ustawy zmieniającej ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który może uprościć proces refundacji leków kupowanych przez pacjentów w państwach Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Czym jest recepta transgraniczna?

Recepta transgraniczna to specjalny rodzaj recepty, który pacjent musi posiadać, jeśli chce kupić lek w innym kraju UE i ubiegać się o refundację. Taka recepta zawiera więcej danych niż zwyczajna, co często budziło wątpliwości, jak ją prawidłowo wystawić. Powodowało to konflikty z pacjentami i niepotrzebnie obciążało gabinety.

Co zmienia projekt?

Jedna z najważniejszych proponowanych zmian znajduje się w art. 1 pkt 6 projektu ustawy, dotyczącym modyfikacji art. 42b ust. 10 pkt 2. Zakłada ona, że pacjent nie będzie już potrzebował recepty transgranicznej, aby otrzymać zwrot kosztów za lek kupiony za granicą.

Wystarczy zwykła polska recepta uprawniająca do refundacji, czyli taka, którą lekarze wypisują na co dzień.

Naczelna Rada Lekarska potwierdza, że to duże usprawnienie. W swoim stanowisku z 4 grudnia 2025 r. pisze:

„Samorząd lekarski popiera zaproponowany kierunek zmian dotyczący uproszczenia i doprecyzowania zasad refundacji kosztów leczenia w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).”

A dalej:

„…polegającej na zastąpieniu recepty transgranicznej receptą uprawniającą do refundacji leku nabytego przez świadczeniobiorcę w aptece działającej w innym państwie Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, na podstawie polskiej recepty uprawniającej do refundacji, a nie jak dotychczas jedynie na podstawie recepty będącej receptą transgraniczną.”

Według NRL:

„Powyższe umożliwi pacjentom uzyskanie zwrotu kosztów zakupu każdego leku podlegającego refundacji, co wyeliminuje istniejące obecnie nieuzasadnione uzależnienie zwrotu kosztów od dysponowania przez pacjenta receptą transgraniczną.”

Od kiedy zmiana?

Projekt został przygotowany przez Ministerstwo Zdrowia i przekazany Naczelnej Radzie Lekarskiej do konsultacji. 

Jeśli nowe przepisy wejdą w życie, lekarze przestaną być obarczani obowiązkiem wystawiania specjalnych recept transgranicznych. Pacjent będzie mógł kupić lek w dowolnym kraju UE na podstawie zwykłej polskiej recepty refundowanej i nadal otrzyma zwrot kosztów.