W sierpniu 2022 roku na łamach pisma „Injury” ukazały się rekomendacje Eastern Association for the Surgery of Trauma dotyczące szczepień u pacjentów po embolizacji śledziony. Wytyczne te są uzupełnieniem rekomendacji z 2012 roku dotyczących postępowania po tępym urazie śledziony. W czasie, gdy opublikowano pierwotne wytyczne – jak podkreślają autorzy – w dostępnych danych z piśmiennictwa brakowało wystarczających informacji pozwalających na stworzenie rekomendacji dotyczących szczepień po wyżej wymienionym zabiegu oraz na odpowiedź na pytanie, czy po embolizacji śledziony u chorego dochodzi do istotnego niedoboru odporności¹.

Śledziona jest jednym z narządów najczęściej ulegających urazom i szacuje się, że do jej uszkodzenia dochodzi w mniej więcej 1/3 przypadków urazów brzucha. Postępowanie po urazie śledziony obejmuje: obserwację, angioembolizację i rzadziej splenektomię. Angioembolizacja może być przeprowadzona dystalnie przez embolizację jednej z gałęzi tętnicy śledzionowej lub proksymalnie poprzez zamknięcie głównej tętnicy śledzionowej. Wydaje się, że angioembolizacja może pozwolić na zachowanie przynajmniej częściowo funkcji śledziony, jednak rzeczywisty wpływ zabiegu na czynność immunologiczną tego narządu nie jest do końca poznany¹.

W przypadku znacznego upośledzenia funkcji śledziony (hiposplenii) lub asplenii pacjent jest szczególnie narażony na ciężkie zakażenia, m.in. bakteriami otoczkowymi, takimi jak: Haemophilus influenzae typu b, Streptococcus pneumoniae oraz Neisseria meningitidis. W piśmiennictwie anglojęzycznym ciężkie zakażenia u osób z asplenią lub istotną hiposplenią określane są skrótem OPSI (overwhelming postsplenectomy infection) lub nazywane sepsą aspleniczną. Obraz kliniczny infekcji może przybierać postać od łagodnego zakażenia z objawami grypopodobnymi aż do sepsy o piorunującym przebiegu z wysokim współczynnikiem śmiertelności szacowanym na 40-70%. Szacuje się, że ryzyko wystąpienia OPSI wynosi 0,23-0,42% na rok oraz 5% w ciągu całego życia¹. Największą częstość występowania epizodów infekcji zagrażających życiu odnotowuje się w ciągu pierwszych dwóch lat po splenektomii (blisko 50% epizodów, z czego około 30% przypada na pierwszy rok po zabiegu)². Istotne jest, że zakażeniom wywołanym przez H. influenzae typu b, S. pneumoniae oraz N. meningitidis można zapobiegać za pomocą szczepień.