Temat numeru
Leczenie operacyjne choroby refluksowej przełyku
prof. dr hab. n. med. Grzegorz Wallner
- Wskazania do chirurgicznego leczenia GERD i kwalifikacja pacjentów do operacji antyrefluksowej
- Laparoskopowa fundoplikacja sposobem Nissena – złoty standard postępowania chirurgicznego w GERD
- Przegląd innych metod zabiegowych wykorzystywanych u pacjentów z GERD – ich skuteczność i miejsce w terapii
Terapia choroby refluksowej przełyku (GERD – gastroesophageal reflux disease) opiera się albo na podstawach klinicznych (dążenie do usunięcia dolegliwości subiektywnych, wygojenie nadżerek i zapobieganie rozwojowi powikłań choroby refluksowej), albo na podstawach patofizjologicznych (poprawa wydolności antyrefluksowego aparatu zaporowego poprzez redukcję przepukliny, przywrócenie prawidłowych stosunków anatomicznych okolicy rozworu przełykowego z poprawą wydolności czynnościowej dolnego zwieracza przełyku [LES – lower esophageal sphincter], efektywnego oczyszczania przełykowego, efektywnego opróżniania żołądkowego)1-4. Uwzględniając zasady medycyny opartej na faktach, w leczeniu GERD powinniśmy się więc skupić nie na leczeniu objawowym, lecz przede wszystkim na leczeniu przyczynowym choroby refluksowej (intention to treat reflux, not heartburn)1. W praktyce klinicznej standardowo wykorzystuje się dwie opcje terapeutyczne: leczenie farmakologiczne z użyciem przede wszystkim leków z grupy inhibitorów pompy protonowej (PPI – proton pump inhibitor) lub leczenie zabiegowe1,5. Mając na uwadze generalną zasadę przyczynowego leczenia GERD, w tabeli 1 przedstawiono tok rozumowania chirurgów uzasadniający wybór leczenia operacyjnego jako podstawowej metody postępowania w GERD w stosunku do farmakoterapii1.
Spośród metod zabiegowych z reguły stosuje się leczenie chirurgiczne – operacje antyrefluksowe. W określonych wskazaniach do terapii GERD można stosować terapeutyczne metody endoskopowe również o charakterze antyrefluksowym lub metody endoskopowe leczące powikłania GERD w postaci zwężeń czy różnego stopnia dysplazji w tzw. przełyku Barretta1-4,6.
Zabiegi endoskopowe
Leczenie chirurgiczne GERD jest skuteczne i polega na odtworzeniu anatomicznej bariery antyrefluksowej, zabezpieczającej przed cofaniem treści żołądkowej do przełyku. Jest jednak metodą obarczoną ryzykiem powikłań pooperacyjnych, w tym pewnym odsetkiem śmiertelności (0,1-1%). Dlatego stale prowadzone są badania nad metodami mniej inwazyjnego leczenia pacjentów z GERD ukierunkowanymi na poprawę wydolności bariery antyrefluksowej3,7-11.
Do obecnie stosowanych metod wykorzystujących dostęp endoskopowy zalicza się procedurę Stretta3,12. Zabieg polega na wprowadzeniu do przełyku i wpustu zgłębnika zakończonego balonem oraz 4 małymi haczykami, które po napełnieniu balonu powietrzem z...