Temat numeru

Leczenie operacyjne choroby refluksowej przełyku

prof. dr hab. n. med. Grzegorz Wallner

II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Nowotworów Układu Pokarmowego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Grzegorz Wallner

II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej

i Nowotworów Układu Pokarmowego,

Uniwersytet Medyczny w Lublinie

ul. Stanisława Staszica 16, 20-081 Lublin

e-mail: gtwallner@gmail.com

  • Wskazania do chirurgicznego leczenia GERD i kwalifikacja pacjentów do operacji antyrefluksowej
  • Laparoskopowa fundoplikacja sposobem Nissena – złoty standard postępowania chirurgicznego w GERD
  • Przegląd innych metod zabiegowych wykorzystywanych u pacjentów z GERD – ich skuteczność i miejsce w terapii

Terapia choroby refluksowej przełyku (GERD – gastroesophageal reflux disease) opiera się albo na podstawach klinicznych (dążenie do usunięcia dolegliwości subiektywnych, wygojenie nadżerek i zapobieganie rozwojowi powikłań choroby refluksowej), albo na podstawach patofizjologicznych (poprawa wydolności antyrefluksowego aparatu zaporowego poprzez redukcję przepukliny, przywrócenie prawidłowych stosunków anatomicznych okolicy rozworu przełykowego z poprawą wydolności czynnościowej dolnego zwieracza przełyku [LES – lower esophageal sphincter], efektywnego oczyszczania przełykowego, efektywnego opróżniania żołądkowego)1-4. Uwzględniając zasady medycyny opartej na faktach, w leczeniu GERD powinniśmy się więc skupić nie na leczeniu objawowym, lecz przede wszystkim na leczeniu przyczynowym choroby refluksowej (intention to treat reflux, not heartburn)1. W praktyce klinicznej standardowo wykorzystuje się dwie opcje terapeutyczne: leczenie farmakologiczne z użyciem przede wszystkim leków z grupy inhibitorów pompy protonowej (PPI – proton pump inhibitor) lub leczenie zabiegowe1,5. Mając na uwadze generalną zasadę przyczynowego leczenia GERD, w tabeli 1 przedstawiono tok rozumowania chirurgów uzasadniający wybór leczenia operacyjnego jako podstawowej metody postępowania w GERD w stosunku do farmakoterapii1.  

Spośród metod zabiegowych z reguły stosuje się leczenie chirurgiczne – operacje antyrefluksowe. W określonych wskazaniach do terapii GERD można stosować terapeutyczne metody endoskopowe również o charakterze antyrefluksowym lub metody endoskopowe leczące powikłania GERD w postaci zwężeń czy różnego stopnia dysplazji w tzw. przełyku Barretta1-4,6.

Zabiegi endoskopowe

Leczenie chirurgiczne GERD jest skuteczne i polega na odtworzeniu anatomicznej bariery antyrefluksowej, zabezpieczającej przed cofaniem treści żołądkowej do przełyku. Jest jednak metodą obarczoną ryzykiem powikłań pooperacyjnych, w tym pewnym odsetkiem śmiertelności (0,1-1%). Dlatego stale prowadzone są badania nad metodami mniej inwazyjnego leczenia pacjentów z GERD ukierunkowanymi na poprawę wydolności bariery antyrefluksowej3,7-11.

Do obecnie stosowanych metod wykorzystujących dostęp endoskopowy zalicza się procedurę Stretta3,12. Zabieg polega na wprowadzeniu do przełyku i wpustu zgłębnika zakończonego balonem oraz 4 małymi haczykami, które po napełnieniu balonu powietrzem z...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Leczenie chirurgiczne

Operacje antyrefluksowe nadal pozostają jedyną metodą leczenia GERD, która zapewnia anatomiczną i fizjologiczną korektę zaburzeń leżących u podstaw tej choroby, trwałą poprawę w zakresie [...]

Wskazania do operacji antyrefluksowej

Chorzy, u których wystarczają proste zmiany stylu życia lub którzy kontrolują objawy poprzez stałe przyjmowanie leków z grupy PPI, bardzo rzadko są kwalifikowani [...]

Laparoskopowa fundoplikacja sposobem Nissena

Obecnie większość operacji sposobem Nissena wykonuje się laparoskopowo. Niezależnie od dostępu operacyjnego (laparoskopowy czy otwarty) poszczególne etapy zabiegu przebiegają z zachowaniem przyjętych [...]

Modyfikacje operacji antyrefluksowych

W zależności od stwierdzonych zaburzeń leżących u podstaw GERD możliwe jest zastosowanie różnych technik chirurgicznych z dostępu laparoskopowego, otwartego czy torakoskopowego, również wykonywanych z użyciem [...]

Implantacja pierścienia magnetycznego LINX

Od kilku lat trwają badania kliniczne nad nową metodą laparoskopową w leczeniu pacjentów z chorobą refluksową8,23,26,27. Implantacja pierścienia magnetycznego (MSA – magnetic sphincter [...]

Stymulator dolnego zwieracza przełyku (EndoStim)

Kolejną nowoczesną metodą leczenia GERD opartą na dostępie laparoskopowym jest implantacja stymulatora dolnego zwieracza przełyku (electrical stimulation with LES augmentation). Elektryczny [...]

Inne metody leczenia GERD

Spośród innych metod endoterapii GERD testowane są: system MUSE (Medigus Ultrasonic Surgical Endostapler, Izrael), system GERDx (EFTP – endoscopic full-thickness plication, [...]

Podsumowanie

Doskonałym podsumowaniem problematyki chirurgicznego leczenia GERD jest metaanaliza z systematycznym przeglądem piśmiennictwa autorstwa McKinley i wsp. reprezentujących eksperckie ośrodki chirurgii przełyku z Bostonu, Indianapolis, [...]
Do góry