W przypadku około 80% pacjentów hospitalizowanych z powodu krwawienia do przewodu pokarmowego źródło krwawienia identyfikowane jest w obrębie jego górnego odcinka, tj. proksymalnie do więzadła Treitza. Najczęstszymi etiologicznie przyczynami krwawień do górnego odcinka przewodu pokarmowego (GOPP) są: wrzody trawienne żołądka i dwunastnicy (35-50%), nadżerki błony śluzowej GOPP (do 15%), żylaki przełyku i żołądka (do 10%), zespół Mallory’ego-Weissa (do 15%), nowotwory GOPP (około 1%) oraz zmiany naczyniowe, np. zmiana typu Dieulafoy, antralne ektazje naczyniowe (GAVE – gastric antral vascular ectasia), angioektazje czy gastropatia wrotna (około 5%) (ryc. 1). Do czynników ryzyka krwawienia do GOPP zaliczane są: infekcja Helicobacter pylori, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), leki przeciwzakrzepowe i antyagregacyjne, starszy wiek oraz choroby współistniejące, np. choroba niedokrwienna serca czy przewlekła choroba nerek.

Najbardziej typowymi objawami omawianego problemu klinicznego są krwiste lub fusowate wymioty oraz smoliste stolce, które pojawiają się przy wynaczynieniu do przewodu pokarmowego min. 100 ml krwi. Obecność stolca wymieszanego ze świeżą krwią może świadczyć o masywnym krwawieniu i w przypadku niestabilności hemodynamicznej pacjenta wymaga w pierwszej kolejności wykluczenia krwawienia z GOPP. Mimo ciągłego rozwoju technik endoskopii interwencyjnej krwawienie do GOPP wiąże się z dużą śmiertelnością, sięgającą nawet 10%.

Obecnie obowiązujące rekomendacje dotyczące postępowania w krwawieniach do GOPP zostały opracowane przez European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE) w 2021 roku (krwawienia nieżylakowe) oraz w 2022 roku (krwawienia żylakowe)^1,2. W niniejszym opracowaniu omówiono nowości dotyczące krwawień do GOPP ze szczególnym naciskiem na badania, które ukazały się po opublikowaniu wyżej cytowanych wytycznych.

Nowości w postępowaniu przed wykonaniem endoskopii GOPP

Czas wykonania endoskopii GOPP

Kwestią podlegającą ciągłej dyskusji w opracowaniach naukowych pozostaje czas wykonania endoskopii GOPP (EGD – esophagogastroduodenoscopy) u pacjentów z podejrzeniem krwawienia do GOPP. Udowodniono bowiem, że u chorych stabilnych hemodynamicznie z...

Przetaczanie koncentratu krwinek czerwonych

Około 60% pacjentów z krwawieniem do GOPP wymaga przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych (KKCz). Obecnie zalecanym postępowaniem jest tzw. strategia restrykcyjna polegająca na transfuzji KKCz przy stężeniu hemoglobiny ≤7 g/dl oraz utrzymywaniu...