Temat numeru
Postępowanie chirurgiczne w przypadku przepuklin pooperacyjnych
prof. dr hab. n. med. Kryspin Mitura, FACS, FEBS/AWS1,2
lek. Piotr Niecikowski2
lek. Laura Kacprzak2
lek. Małgorzata Pajer2
- Charakterystyka przepuklin pooperacyjnych – przyczyny ich powstawania, objawy, związane z nimi ryzyko i klasyfikacja według European Hernia Society
- Doskonała znajomość anatomii i właściwa identyfikacja struktur ściany brzucha w warunkach zmienionych przez proces tworzenia się blizny – wyzwania w herniologii
- Omówienie dostępnych technik stosowanych w chirurgii pooperacyjnych przepuklin brzusznych
U co piątego chorego po operacji brzusznej dochodzi do powstania przepukliny pooperacyjnej. Część tych pacjentów zostanie poddana następnie operacji naprawczej, jednak ryzyko nawrotu przepukliny sięga 30% już podczas pierwszego podejścia do rekonstrukcji, a z każdą kolejną podejmowaną próbą szanse na skuteczne zaopatrzenie defektu powłok maleją. Obecność przepuklin pooperacyjnych wpływa na ryzyko zadzierzgnięcia ich zawartości, co może wymagać pilnego leczenia operacyjnego. Dodatkowo przepuklina ogranicza funkcjonowanie pacjenta, istotnie upośledza życie społeczne i zawodowe chorego, negatywnie wpływa na samoocenę oraz może być źródłem dodatkowych powikłań. Wobec tego niezwykle ważne jest zapewnienie chorym dostępu do właściwej opieki medycznej i wysokiej jakości metod chirurgicznego leczenia. Niestety w wielu krajach, w tym w Polsce, zagadnienie przepuklin pooperacyjnych jest marginalizowane i nie jest uznawane przez instytucje odpowiadające za jakość opieki zdrowotnej za oddzielny problem kliniczny w stosunku do pierwotnych przepuklin pachwinowych i brzusznych. Ma to wpływ na małą i niewystarczającą dostępność nowoczesnych metod leczniczych dla tych chorych w naszym kraju. Konieczne wydaje się zatem zapoznanie chirurgów z obecnie stosowanymi możliwościami leczenia przepuklin pooperacyjnych.
Postępowanie przedoperacyjne
W przypadku operacji przepuklin pooperacyjnych kluczowe znaczenie mają odpowiednia kwalifikacja i przygotowanie chorego do leczenia chirurgicznego. Brak należytej staranności podczas procesu przygotowania pacjenta do operacji może narazić go na szereg niebezpiecznych powikłań oraz wpłynąć na pogorszenie jakości życia po operacji. Wobec znacznej różnorodności przepuklin pooperacyjnych oraz dostępnych metod operacyjnych skuteczne leczenie przepuklin musi obejmować staranne zaplanowanie zakresu i rodzaju interwencji na podstawie przedoperacyjnego badania chorego. Należy pamiętać, że największe szanse na powodzenie terapeutyczne występują podczas pierwszej próby rekonstrukcji pooperacyjnego defektu ściany brzucha.