Zastosowanie elektroporacji u pacjentów z nowotworami trzustki
dr hab. n. med. Stanisław Hać, prof. GUMed
- Wykorzystanie zjawiska nieodwracalnej elektroporacji w leczeniu nieoperacyjnych guzów trzustki – skuteczność, bezpieczeństwo, wskazania oraz przeciwwskazania
- Immunomodulacyjny potencjał nieodwracalnej elektroporacji
- Miejsce nieodwracalnej elektroporacji w schemacie leczenia raka trzustki
Nieodwracalna elektroporacja (IRE – irreversible electroporation) jest nowoczesną, niecieplną metodą ablacji miejscowej guzów litych za pomocą prądu o wysokim napięciu 1500-3000 V i mocy około 50 A, podawanego w bardzo krótkich impulsach 70-100 µs.
Ze względu na swoją specyfikę fizyczną IRE znalazła zastosowanie w leczeniu raka trzustki. Jest traktowana jako element postępowania terapeutycznego bez potencjału leczenia radykalnego. Tworzy to przestrzeń do użycia IRE jako metody zmniejszającej stopień zaawansowania miejscowego guza trzustki i umożliwiającej przeprowadzenie radykalnej operacji resekcyjnej. Może także pełnić funkcję uzupełniającą w chirurgii raka trzustki, umożliwiając ablację marginesów guza w przypadkach granicznie resekcyjnych zmian. Dodatkowo IRE wykazuje potencjał immunomodulacyjny, co może zwiększać skuteczność terapii immunologicznych.
Wyniki leczenia raka trzustki i częstość rozpoznawania miejscowo zaawansowanego stadium choroby wpłynęły na wprowadzenie IRE do badań. Od początku lat 2000 pojawia się coraz więcej doniesień na temat zastosowania i skuteczności IRE u chorych na ten nowotwór. Mimo obiecujących wyników IRE nadal pozostaje procedurą eksperymentalną i jest stosowana głównie w ramach badań klinicznych. Konieczne jest przeprowadzenie randomizowanych badań, aby jednoznacznie określić skuteczność i optymalne zastosowanie tej metody w leczeniu raka trzustki.
Metody ablacyjne w leczeniu onkologicznym
Nieodwracalna elektroporacja (synonim: NanoKnife) jest nietermiczną metodą ablacji tkanek. Ablacja oznacza miejscowe zniszczenie tkanek polegające na wywołaniu ich martwicy. Obecnie stosowane techniki ablacyjne to:
- ablacja falą wysokiej częstotliwości (RFA – radiofrequency ablation)
- krioablacja
- ablacja mikrofalowa
- ablacja skoncentrowaną wiązką fali ultradźwiękowej o wysokiej intensywności (HIFU – high-intensity focused ultrasound)1.
Ablacja termiczna
Techniki ablacji termicznej są od dawna stosowane do niszczenia wybranych guzów zlokalizowanych w wątrobie, płucach, nerkach czy prostacie. Powodują zniszczenie wszystkich tkanek i struktur kolagenowych w obszarze objętym ich działaniem. Ponadto s...
Ablacja termiczna jest metodą leczenia guzów nowotworowych o określonych lokalizacjach, a jej korzyści, ograniczenia i wskazania do jej stosowania są bogato udokumentowane w piśmiennictwie.