Temat numeru

Nowe granice chirurgii minimalnie inwazyjnej w leczeniu raka jelita grubego
Złoty standard czy moda?

prof. dr hab. n. med. Jakub Kenig

Klinika Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej, Gastroenterologicznej i Transplantologii, I Katedra Chirurgii Ogólnej, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum w Krakowie

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Jakub Kenig

Klinika Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej, Gastroenterologicznej i Transplantologii,

I Katedra Chirurgii Ogólnej,

Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum

ul. Macieja Jakubowskiego 2, 30-688 Kraków

e-mail: jkenig@cm-uj.krakow.pl

  • Zastosowanie technik endoskopowych, laparoskopowych i robotycznych w leczeniu raka jelita grubego
  • Operacja otwarta vs laparoskopia i robotyka – korzyści i ryzyko u chorych na raka okrężnicy i odbytnicy
  • Wyniki onkologiczne i bezpieczeństwo chirurgii minimalnie inwazyjnej u pacjentów w podeszłym wieku

Chirurgia minimalnie inwazyjna (MIS – minimally invasive surgery) obejmuje techniki: laparoskopowe, robotyczne oraz endoskopowe, które zrewolucjonizowały leczenie raka jelita grubego w ostatnich dekadach. Tradycyjnie nowotwory jelita grubego (rak okrężnicy i rak odbytnicy) operowano metodą otwartą, co wiązało się z dużym urazem operacyjnym, długą hospitalizacją i wysokim ryzykiem powikłań. Wprowadzenie chirurgii laparoskopowej w latach 90. XX wieku zapoczątkowało nową erę – w wieloośrodkowych, randomizowanych badaniach potwierdzono, że resekcje laparoskopowe okrężnicy są onkologicznie równoważne zabiegom otwartym, a jednocześnie pozwalają uzyskać lepsze wyniki okołooperacyjne1. Obecnie w wielu ośrodkach laparoskopowa resekcja stała się standardem postępowania u pacjentów z rakiem okrężnicy. W leczeniu raka odbytnicy laparoskopia jest bardziej wymagająca technicznie, jednak również i w tym przypadku liczne wyniki badań potwierdziły co najmniej takie same wyniki onkologiczne przy wszystkich korzyściach MIS. Z kolei chirurgia robotowa stanowi dalsze rozwinięcie MIS. Platformy te dzięki stabilizacji narzędzi, precyzji ruchów i ulepszonej wizualizacji 3D pozwalają przezwyciężyć ograniczenia laparoskopii, zwłaszcza w trudnych anatomicznie obszarach (takich jak miednica mniejsza) czy u pacjentów z wysokim wskaźnikiem masy ciała (BMI – body mass index) lub po wcześniejszych zabiegach operacyjnych. Równolegle rozwijają się zaawansowane techniki endoskopowe pozwalające w wybranych przypadkach leczyć wczesne zmiany nowotworowe bez klasycznej operacji2,3.

Rak okrężnicy

Resekcje endoskopowe

Resekcje endoskopowe wczesnych zmian nowotworowych (np. dużych polipów z dysplazją wysokiego stopnia czy wczesnych raków T1 ograniczonych do błony podśluzowej) pozwalają w wielu przypadkach wyleczyć pacjenta. Techniki takie jak endoskopowa mukozek...

  • podejrzenie/rozpoznanie raka T1 o średnicy ≤20-30 mm
  • nieunoszące się po podstrzyknięciu blizny po EMR/ESD
  • trudne lokalizacje (ujście wyrostka robaczkowego, uchyłek, na pograniczu zastawki krętniczo-kątniczej).

Względne/bezwzględne przeciwwskazania do EFTR obejmują:

  • podejrzenie raka o zaawansowaniu ≥T2
  • duże zmiany >30 mm
  • ciężką koagulopatię.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rak odbytnicy

Pojęcie przezodbytowego lokalnego wycięcia (LE – local excision) obejmuje kilka technik, takich jak:

Pacjenci w podeszłym wieku – wyniki i bezpieczeństwo MIS

Starzejąca się populacja sprawia, że liczba pacjentów w podeszłym wieku z rakiem jelita grubego stale rośnie. Mimo to nadal brakuje opracowanych specjalnie dla [...]

TaTME w erze chirurgii robotowej

Przezodbytowe całkowite wycięcie mezorektum (TaTME – transanal total mesorectal excision) jest techniką pozwalającą na lepszą wizualizację przestrzeni chirurgicznych w przypadku nisko położonych [...]

Międzyzwieraczowa resekcja odbytnicy

Międzyzwieraczowa resekcja odbytnicy (ISR – intersphincteric rectum resection) to technika oszczędzająca zwieracz zewnętrzny stosowana u chorych z bardzo nisko położonym rakiem odbytnicy. ISR [...]

Przerzuty do węzłów chłonnych bocznych

Wycięcie węzłów chłonnych przedziału bocznego miednicy (LPLND – lateral pelvic lymph node dissection) to zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu węzłów chłonnych [...]

Podsumowanie

Chirurgia minimalnie inwazyjna wyznacza nowe granice w leczeniu raka jelita grubego – to, co kiedyś uznawano za modę, stało się obecnie standardem [...]

Do góry