Liszaj płaski jest przewlekłą, zapalną i niezakaźną chorobą błony śluzowej i skóry o nie do końca poznanej etiologii.[1,2] Choroba wykazuje predylekcję do płci żeńskiej i występuje głównie pomiędzy 4. a 5. dekadą życia.[3,4] Częstotliwość zachorowań wśród ogólnej populacji szacuje się na 0,5 do 2 proc.[5] Postać ustna liszaja płaskiego (OLP, ang. oral lichen planus) występuje częściej niż postać skórna i jest bardziej oporna na leczenie.[5] Wykwitem pierwotnym jest połyskliwa grudka. Zmiany zlokalizowane są najczęściej na policzkach, gdzie przybierają charakterystyczne mlecznobiałe drzewkowate wzory (siateczka Wickhama) oraz na języku w postaci tarczek. Bardzo często objęte są nimi również dziąsła w postaci złuszczającego zapalenia.[1-3,6] Wyróżnia się kilka postaci klinicznych OLP:

• siateczkową,
• rumieniową,
• nadżerkową,
• pęcherzykową,
• wrzodziejącą,
• plamkową.[1]
  
  

OLP może przebiegać bezobjawowo lub z występowaniem dolegliwości pod postacią dyskomfortu, uczucia napięcia i pieczenia w jamie ustnej, zwłaszcza w postaciach zanikowej i nadżerkowo-wrzodziejącej. Diagnoza OLP na podstawie objawów klinicznych w większości przypadków jest trafna, jednak należy pamiętać, że podobny obraz może dawać toczeń rumieniowaty, inne keratozy, rak, pęcherzyca, pemfigoid i przewlekłe wrzodziejące zapalenie jamy ustnej.[7] W niektórych z tych przypadków jest konieczna biopsja wycinkowa i badanie pod kątem obecności złogów przeciwciał lub dysplazji. Pacjentom z obecnymi wykwitami skórnymi w 70-77 proc. przypadków towarzyszą zmiany w jamie ustnej.[3] Typowym wykwitem skórnym w liszaju płaskim jest grudka fiołkowego koloru, która może z innymi tworzyć formy zlewne, ograniczone liniami skórnymi. Grudki najczęściej pojawiają się na przedniej powierzchni nadgarstka, w dolnej części pleców i na kostkach nóg. Na skórze, podobnie jak w jamie ustnej, bywa widoczna siateczka Wickhama.[7] Zmianom towarzyszy świąd i zjawisko Koebnera, czyli pojawianie się nowych zmian w miejscu drobnego urazu skóry czy błony śluzowej. Grudki mogą ustąpić z pozostawieniem brunatnych przebarwień. Dermatologicznie liszaj płaski powinien być różnicowany z liszajowatymi osutkami polekowymi, brodawkami płaskimi, łupieżem różowym Gilberta, liszajem przewlekłym prostym, liszajem amyloidowym, natomiast w przypadku braku świądu – z osutką liszajowatą w kile wtórnej.[1,7,8]