Od stomatologa dla dermatologów
Romboidalne środkowe zapalenie języka
Lek. dent. Michalina Szymczak-Paluch1
Dr n. med. Ewa Sieńko2
Dr hab. med. prof. nadzw. Sebastian Kłosek1
W poniższym artykule omówiono temat romboidalnego środkowego zapalenia języka. Przybliżono metody diagnostyki i leczenia. Ponadto przedstawiono metody różnicowania zmian morfologicznych w obrębie błony śluzowej języka i zwrócono uwagę na konieczność wykonywania laboratoryjnej diagnostyki mykologicznej.
Zmiany zapalne języka są dość częstym problemem klinicznym w praktyce lekarzy i lekarzy dentystów. Mogą mieć podłoże infekcyjne (bakteryjne, grzybicze, wirusowe), odczynowe, alergiczne oraz idiopatyczne.
Charakterystyczną cechą romboidalnego środkowego zapalenia języka jest pojawienie się przewlekłego bezbolesnego owalnego lub przypominającego romb pola błony śluzowej grzbietowej powierzchni języka pozbawionego brodawek nitkowatych. Stan ten dotyczy ok. 0,01 do nawet 5 proc. populacji ogólnej w zależności od źródła. Rozbieżność danych może wynikać z tego, że choroba niejednokrotnie przebiega bezobjawowo lub może dochodzić do błędnych rozpoznań pod postacią języka geograficznego lub nieswoistych zapaleń błony śluzowej jamy ustnej.[1,2,3]
W każdym przypadku przewlekłych zmian na języku należy podjąć kroki w celu wykluczenia chorób infekcyjnych, przewlekłych chorób ogólnych, stanów przednowotworowych lub nowotworów.[4]
Obraz kliniczny
Na obraz kliniczny zmian typu romboidalnego środkowego zapalenia języka składa się zazwyczaj bezobjawowa zmiana znajdująca się na powierzchni grzbietowej języka w linii środkowej lub nieznacznie przesunięta w kierunku bocznym. Zmiana zawsze pojawia się doprzednio w stosunku do brodawek okolonych języka i może mieć zróżnicowaną wielkość w różnych przypadkach klinicznych. Zmiana ma charakter powierzchni pozbawionej brodawek nitkowatych, dobrze odgraniczonej od pozostałej fizjologicznej błony śluzowej, o kształcie rombu lub częściej owalu (ryc. 1 i 2). Zmiana może ulegać progresji. Początkowo może być różowym, potem zaczerwienionym polem o gładkiej powierzchni i miękkiej konsystencji. Wraz z progresją zmiana ulega włóknieniu, przez co staje się twardsza i bardziej wyniosła.
Zmiany typu romboidalnego środkowego zapalenia języka często są całkowicie bezobjawowe, szczególnie przy długotrwałym występowaniu. Może im również towarzyszyć pieczenie, ból, podrażnienie błony śluzowej języka lub uczucie ciała obcego. Objawy te wyraźnie wskazują na obecność infekcji grzybiczej. Ze względu na często bezobjawowy przebieg kliniczny zmiana może być niezauważona zarówno przez pacjenta, jak i lekarza w przypadku pobieżnego badania błony śluzowej jamy ustnej.[1-6]
