Opis przypadku
Czy istnieje alergia na ryż?
Dr n. med. Marta Rachel
Wprowadzenie: Alergia na ryż jest niezwykle rzadka pomimo jego powszechnej konsumpcji. Większość doniesień opisuje występowanie pokrzywki po kontakcie z surowym ryżem[1,2], a opisy przypadków reakcji nadwrażliwości po wdychaniu oparów gotowanego ryżu są pojedyncze.[3,4]
Cel pracy: Przedstawienie przypadku dziecka, u którego wystąpiła duszność w wyniku wdychania oparów gotowanego ryżu i bąbli pokrzywkowych po prowokacji doustnej ryżem.
Opis przypadku: 6-letni chłopiec diagnozowany w poradni alergologicznej z powodu występujących od ok. trzech miesięcy nawracających epizodów duszności.
Wnioski: Opis tego przypadku może być pomocny w ocenie występowania niezidentyfikowanej duszności u dzieci i dorosłych wystawionych na działanie oparów gotowanego ryżu lub innych produktów spożywczych zawierających ziarna ryżu.
Ryż (Oryza) to roślina z rodziny traw obejmująca 25 gatunków, wśród których występuje ponad 120 tys. odmian, i jest nasieniem roślin wiechlinowatych (Poaceae).
Oryza sativa jest najstarszą rośliną uprawną stanowiącą główny produkt żywnościowy dla prawie połowy populacji. Jako ziarno zbóż jest dominującą żywnością podstawową, zwłaszcza w Azji Wschodniej i Południowej, na Bliskim Wschodzie, w Ameryce Łacińskiej i na Wyspach Zachodnich. Ryż uprawia się w ponad stu krajach. Znaczny obszar upraw jest zlokalizowany w krajach Azji Południowo-Wschodniej i na Półwyspie Indyjskim. Wśród podstawowych zbóż zajmuje pierwsze miejsce pod względem zbiorów i drugie po pszenicy pod względem powierzchni upraw.[1]
Na przestrzeni lat spożycie ryżu wzrasta w Europie, w tym w Polsce, ze względu na jego zdrowotne właściwości i większe upodobanie do dań azjatyckich, ale mimo to jest zdecydowanie mniejsze od spożycia w Hiszpanii lub Portugalii. Co ciekawe, przeważająca część ryżu w Polsce wcale nie pochodzi z Azji, lecz jest produkowana w Unii Europejskiej, głównie we Włoszech, Hiszpanii i Francji.
Najpowszechniejszym gatunkiem jest Oryza sativa (ryż siewny), w obrębie którego wyróżnia się dwa podgatunki:
- indyjski,
- japoński.
Podział ze względu na charakter upraw wyróżnia:
- ryż zalewowy (padi), który podczas większości okresu wegetacyjnego musi być zanurzony do kilkunastu centymetrów w wodzie,
- ryż górski, zwany także suchym, do uprawy którego niezbędna jest wilgotna gleba oraz odpowiedni poziom opadów atmosferycznych w okresie wegetacji.
Woda i odpowiednia temperatura to dwa podstawowe czynniki determinujące lokalizację upraw.
W przeciwieństwie do szerokiego spożycia alergia na ryż wydaje się wyjątkowo rzadka, a tylko kilka przypadków nadwrażliwości, w których pośredniczy IgE, zostało opublikowanych. Większość objawów dotyczyła zapalenia błony śluzowej nosa, obturacyjne...
