Dermatoskopia dla niedermatoskopistów

Dermatoskopowa diagnostyka raka podstawnokomórkowego

Dr n. med. Agata Bulińska1

Dr Helene Roche Plain2,3

1School of Medicine, The University of Queensland, Brisbane, Australia

2Saint Etienne, Francja

3Prywatna praktyka dermatologiczna

Adres do korespondencji: Dr n. med. Agata Bulińska, School of Medicine, The University of Queensland, Brisbane QLD 4072 Australia, e-mail: agata.bulinska.dr@gmail.com

Raki podstawnokomórkowe (trichoblastyczne) stanowią najczęstsze wykwity złośliwe skóry. Częstość ich występowania zależy od szerokości geograficznej i zamieszkującej populacji.[1]

Rak podstawnokomórkowy to złośliwy nowotwór nabłonkowy, którego różnicowanie jest podobne do tego występującego w mieszku włosowym. Nowotwory te nie mają prekursorów i uważa się, że pojawiają się z komórek macierzystych mieszków włosowych.[2,3]

W literaturze przedmiotu raka podstawnokomórkowego nazywa się sporadycznie nowotworem o częściowej złośliwości, ponieważ w trakcie swojego miejscowo destrukcyjnego wzrostu rzadko lub nigdy nie daje przerzutów.[4] Rak podstawnokomórkowy występuje tylko na owłosionej skórze, dlatego nie znajdziemy go na dłoniach, podeszwach stóp, ustach czy błonie śluzowej (ryc. 1). Istnieją różne rodzaje raka podstawnokomórkowego. Klasyfikacje różnią się w zależności od punktu widzenia. Podobnie jak w przypadku znamion melanocytowych, także i w tym wypadku klinicyści i dermatopatolodzy mówią różnymi językami.[4,5]

Rak podstawnokomórkowy najczęściej występuje w postaci bezbarwnikowej (ryc. 2-4), choć może też mieć postać barwnikową (tab. 1, 2, ryc. 5-8).[6] Termin „barwnikowa postać raka podstawnokomórkowego” jest stosowany przez klinicystów, ale już nie zawsze przez patologów. Klasyfikacja używana powszechnie przez patologów obejmuje następujące podtypy: powierzchowny (ang. superficial), guzkowy (ang. nodular), twardzinopodobny (ang. morpheiform), włóknisto-nabłonkowy (ang. fibroepithelial) i wywodzący się z lejka mieszka włosowego (ang. infundibulocystic).[4]

Barwnikowe postaci raka podstawnokomórkowego mają różnorodne, choć zazwyczaj charakterystyczne, obrazy dermatoskopowe[6,7] (tab. 3), w których można dostrzec wzorce złożone tylko z linii promienistych, kropek, grudek i obszarów bezstrukturalnych. ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Korelacja między dermatoskopią i dermatopatologią

Niebieskie, szare i brązowe grudki odpowiadają skupiskom barwnikowych komórek guza nowotworowego. Jeśli są położone głęboko, przyjmują kolory szary lub niebieski, jeśli [...]

Płaskie bezbarwnikowe wykwity

Ponieważ niemal wszystkie wykwity barwnikowe mogą wystąpić także w postaci bezbarwnikowej, diagnoza różnicowa płaskich wykwitów bezbarwnikowych obejmuje prawie całe spektrum melanocytowych [...]

Guzkowe bezbarwnikowe wykwity

Ocena bezbarwnikowych guzkowych wykwitów stanowi jedno z największych wyzwań dermatoskopii. Wachlarz diagnoz różnicowych, które należy wziąć pod uwagę, jest ogromny. Łagodne [...]

Podsumowanie

W artykule na rycinach przedstawiono przykłady bezbarwnikowych i barwnikowych postaci raków podstawnokomórkowych wraz z ich opisem dermatoskopowym, używającym języka geometrycznego zmodyfikowanej [...]

Do góry