Analizując różnorodne zmiany, nabieramy doświadczenia w badaniu dermatoskopowym. W praktyce klinicznej często nie możemy postawić jednoznacznej diagnozy. Badając wykwity, należy ocenić poszczególne wzory i wybrać w takim przypadku najbardziej prawdopodobną diagnozę. Czasami, nawet po bardzo dokładnej analizie, pozostaje kilka równie prawdopodobnych rozpoznań. Prowadzimy proces diagnostyczny jak najdłużej, ale należy zakończyć go w momencie wyczerpania wszystkich możliwości^1,2. W artykule przedstawiono cztery przypadki wykwitów. Opisy dermatoskopowe prezentowanych ognisk przedstawiamy schematem analizy wzorca:

Wzorzec + Kolor + Wzory = Diagnoza

Zostały one przedstawione w tabelach. W analogiczny sposób opisane są wzorce i wzory dla specyficznej diagnozy. Dwa z czterech przedstawianych przypadków to wykwity bezbarwnikowe, a dwa barwnikowe.

Przypadek 1

Pacjentka, lat 40, regularnie zgłaszająca się co roku na kontrolne badanie skóry. Bezbarwnikowa zmiana skórna pojawiła się u niej w ciągu roku od ostatniej wizyty (tab. 1, ryc. 1A-D). Zmianę wycięto i poddano badaniu histopatologicznemu.

Diagnoza według analizy wzorca – rak podstawnokomórkowy (BCC)

Wzorzec naczyń w raku podstawnokomórkowym (zarówno barwnikowej, jak i bezbarwnikowej postaci) stanowi ważny wzór; jest najprawdopodobniej najbardziej specyficzny spośród wzorców naczyniowych. Typowym wzorem naczyń raka podstawnokomórkowego są rozgałęzione serpentynowate naczynia krwionośne, wyrastające z grubej gałęzi (rozgałęziony wzorzec naczyń). Wzorzec ten występuje powszechnie w guzkowej postaci raka podstawnokomórkowego, natomiast nie spotkamy go raczej w powierzchownej postaci BCC, którą cechuje polimorficzny wzorzec naczyń, składający się z cienkich naczyń serpentynowatych (nierozgałęzionych) oraz – sporadycznie – naczyń kłębuszkowatych. Można spotkać również naczynia linijne w kształcie pętli i pętli złożonych. Linie siateczkowate i naczynia w kształcie kropek nie występują w raku podstawnokomórkowym. Jeśli zaś są widoczne, stanowią wzór przemawiający przeciw tej diagnozie. Należy jednak pamiętać, że każdy nowotwór, który rośnie pod powierzchownym splotem naczyniowym, może mieć na obrazie dermatoskopowym serpentynowate, rozgałęzione naczynia^1,3,4. W związku z tym naczynia serpentynowate nie są specyficzne jedynie dla raka podstawnokomórkowego i w diagnozie różnicowej należy brać pod uwagę również inne postaci nowotworów.