Infekcje przenoszone drogą płciową (STI – sexually transmitted infections) należą do najczęstszych chorób zakaźnych. Zalicza się do nich infekcje wywoływane przez ponad 40 patogenów – wirusy, bakterie i pierwotniaki. Niosą one za sobą poważne następstwa zdrowotne, społeczne i ekonomiczne. Bezobjawowo przebiegające infekcje mogą się rozwijać, powodując komplikacje zdrowotne, a nieświadomy nosiciel może zakażać kolejne osoby. Jest to szczególnie ważne u nastolatków, których świadomość zdrowotna dopiero się kształtuje. To na rodzicach, nauczycielach i lekarzach ciąży odpowiedzialność za edukację seksualną, która w znaczący sposób może zmniejszyć zachorowalność na STI i zapobiec ich następstwom.

Porównując dane statystyczne z lat 2019 i 2020, można zaobserwować spadek zachorowalności na choroby przenoszone drogą płciową w polskiej populacji¹. Należy jednak podkreślić, że prawdopodobnie ma to związek z ograniczonym dostępem do ochrony zdrowia i mniejszą częstością zgłoszeń tego typu zachorowań w okresie pandemii COVID-19. Szczególnie niepokojąca jest liczba zakażeń wśród młodych ludzi. Prawie 85% przypadków dotyczy osób poniżej 25 r.ż.² Poza wiekiem istnieje wiele innych czynników ryzyka, łatwych do wyodrębnienia przy rutynowej wizycie lekarskiej (tab. 1)^2-4.

Obniżający się wiek inicjacji seksualnej, choć często marginalizowany, jest faktem. W 1997 r. w Polsce średni wiek rozpoczęcia współżycia wynosił 19,34 roku dla kobiet i 18,43 roku dla mężczyzn. W 2005 r. było to odpowiednio 18,83 roku i 18,06 roku. W grupie wiekowej do 15 r.ż. ok. 27,3% chłopców i 16,8% dziewcząt deklarowało podjęcie aktywności seksualnej. Oprócz tego w naszym kraju odnotowano największy wzrost częstości zachowań ryzykownych, rozumianych jako podejmowanie stosunków płciowych bez stosowania jakichkolwiek metod antykoncepcji i zapobiegania infekcjom przenoszonym drogą płciową. Jak wskazują badania, osoby w młodszym wieku rzadziej stosują metody antykoncepcji niż osoby w starszych grupach wiekowych³.

Aspekty prawne

Po stwierdzeniu infekcji przenoszonej drogą płciową u pacjenta pediatrycznego najistotniejsze jest przeanalizowanie, czy STI nie wynika z czynu zabronionego. W rozdziale XXV Kodeksu karnego (kk) „Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności” znajdziemy penalizowane zachowania seksualne, m.in.: