BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Badania diagnostyczne w dermatologii
Technika badania trichoskopowego i podstawowe struktury trichoskopowe
dr hab. n. med. Adriana Rakowska
- Rola trichoskopii w dermatologii
- Zasady prawidłowego wykonywania badania trichoskopowego
- Podstawowe objawy trichoskopowe i ich znaczenie w praktyce
Trichoskopia (dermoskopia włosów i skóry głowy) jest obecnie podstawowym narzędziem diagnostycznym w łysieniu. Oceniane struktury trichoskopowe to łodygi włosów, puste ujścia mieszków włosowych, naczynia krwionośne, w badaniu ocenia się także złuszczanie i kolor naskórka.
Technika badania trichoskopowego
Technika badania zależy od typu łysienia. W przypadku łysienia ogniskowego centrum zmiany jest oceniane przede wszystkim pod kątem obecności mieszków włosowych (diagnostyka różnicowa między łysieniem bliznowaciejącym a niebliznowaciejącym), natomiast najistotniejsze informacje lekarz otrzyma po zbadaniu brzegu ogniska1. W łysieniu rozlanym najważniejsza wydaje się diagnostyka różnicowa między łysieniem androgenowym a telogenowym. W tym celu bada się oddzielnie okolicę czołową i potyliczną (1-2 cm za linią owłosienia w linii pośrodkowej), a stwierdzenie różnic dotyczących grubości włosów, odsetka jednostek włosowych z 1, 2 i 3 łodygami, liczby żółtych kropek pozwala na ustalenie tego pierwszego rozpoznania2. Brak różnic nie wyklucza łysienia telogenowego i wtedy konieczne są inne badania, takie jak trichogram i badania laboratoryjne.
Badanie trichoskopowe najlepiej wykonać po kilku myciach głowy od farbowania włosów, czyli zwykle po 7-14 dniach.
Inne objawy trichoskopowe są uwidaczniane podczas badania z płynem immersyjnym (komponenta naczyniowa), a inne bez jego użycia (złuszczanie), zatem zawsze powinno się rozpoczynać od badania „na sucho”. Ono też umożliwia uwidocznienie siwych włosów, które w badaniu trichoskopowym są przezroczyste.
Objawy trichoskopowe dotyczące łodyg włosowych
W prawidłowych warunkach łodygi włosów mają mniej więcej jednorodną grubość, a włosy meszkowe stanowią mniej niż 10% wszystkich włosów. Są one zgrupowane w jednostkach włosowych, a większość jednostek stanowią te z 3 łodygami (ryc. 1A). Jeżeli w okolicy androgenozależnej (czołowa, wierzchołkowa) ten odsetek zmienia się na korzyść jednostek włosowych z 1 łodygą, wówczas należy to do kryteriów rozpoznania łysienia androgenowego2,3 (ryc. 1B i C).
Często krótkie łodygi stanowią klucz do postawienia rozpoznania. To tutaj widzimy największą różnorodność.
Wspomniane wyżej włosy meszkowe to krótkie i cienkie łodygi włosów (krótsze niż 3 mm i cieńsze niż 0,03 mm). Często są one pozbawione barwnika i trudno ocenić, gdzie jest ich koniec proksymalny, a gdzie dystalny. Najczęściej występują w łysieniu a...