Szanowni Państwo,

prof. dr hab. n. med. Dorota Krasowska

Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy!

Z ogromną przyjemnością polecam Państwu kolejne wydanie „Dermatologii po Dyplomie”, którego tematem przewodnim jest artykuł pt. „Zmiany skórne objawem przewlekłej choroby nerek – nefrolog dermatologom”, przygotowany przez doktora nauk medycznych Krzysztofa Wróblewskiego z Kliniki Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

W schyłkowym okresie przewlekłej choroby nerek dochodzi do powstania mocznicy, a obecność toksyn mocznicowych generuje wiele objawów klinicznych ze strony różnych układów i narządów. Znajomość objawów skórnych, które mogą pojawić się u osób z przewlekłą chorobą nerek, jest ogromnie ważna dla lekarza dermatologa oraz prowadzącego lekarza nefrologa. U większości chorych mogą występować zmiany takie jak świąd mocznicowy, suchość skóry, przebarwienia, świerzbiączka guzkowa, plamica, zmiany w obrębie przydatków: płytek paznokciowych i włosów. Nieco rzadziej mogą pojawić się: choroba Kyrlego (nabyta dermatoza perforująca), porfiria skórna późna, wapnica skóry oraz kalcyfikacja związana z odkładaniem się złogów wapnia w obrębie naczyń skóry i tkanki podskórnej, prowadząca do okluzji naczyń i powstania objawów martwicy skóry. Stosunkowo rzadko może rozwinąć się układowe włóknienie nerkopochodne – zwykle u chorych po wykonaniu rezonansu magnetycznego z podaniem gadolinowych środków kontrastowych. Pojawia się ono w ciągu 2-3 miesięcy po badaniu i prowadzi do włóknienia skóry kończyn oraz narządów wewnętrznych.

Wszystkie wymienione objawy skórne oraz towarzyszące objawy subiektywne w znaczący sposób obniżają jakość życia chorych i mają negatywny wpływ na ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Leczenie wymienionych zmian skórnych jest bardzo trudne i nie zawsze satysfakcjonujące dla lekarza i pacjenta, ponadto w tym obszarze konieczne są dobra współpraca i porozumienie pomiędzy nefrologiem i dermatologiem. Należy pamiętać także, że terapia przewlekłych chorób mediowanych immunologicznie lekami immunosupresyjnymi w sposób niekontrolowany może przyczyniać się do wystąpienia w przyszłości przewlekłej niewydolności nerek u leczonych osób.

W dalszej części numeru znajduje się wiele ciekawych i bardzo ważnych artykułów, dotyczących m.in. diagnostyki i terapii układowych chorób tkanki łącznej. Kapilaroskopia jest badaniem nieinwazyjnym, powtarzalnym i archiwizowalnym. Pozwala nie tylko na ukierunkowanie diagnostyki, lecz także daje możliwość obserwacji efektów terapii. Zachęcam Państwa do lektury artykułu dotyczącego wykorzystania tego badania w toczniu rumieniowatym układowym i zespołach nakładania (przygotowanego przez Autorki z ośrodka poznańskiego), a także do zapoznania się z artykułem poświęconym pokrzywkowemu zapaleniu naczyń (opracowanym przez Autorki z ośrodka gdańskiego). Z zakresu onkologii dermatologicznej w tym numerze zamieszczono ciekawy artykuł dotyczący pozasutkowej postaci choroby Pageta oraz przypadek kliniczny „Róg skórny a ryzyko rozwoju raka płaskonabłonkowego”. Kolejny interesujący opis przypadku w tym wydaniu prezentuje pacjentkę z zespołem Ekboma. Warto również zwrócić uwagę na pracę dotyczącą stanów nagłych w dermatologii, której Autorzy omawiają zespół Lyella – zagrażające życiu powikłanie leczenia immunologicznego. Na uwagę zasługuje ponadto artykuł omawiający alergię kontaktową w populacji dziecięcej. Na zakończenie warto zagłębić się w problematykę prawną przedstawioną w artykule „Zabiegi medycyny estetycznej – kosmetyczka czy lekarz? Co mówi polskie prawo?”.

Życzę Państwu miłej lektury.