Dermatologia i kosmetologia przechodzą intensywne przemiany, czego wyrazem są m.in. innowacyjne formulacje pielęgnacyjne, wykorzystujące coraz częściej osiągnięcia w zakresie mikrobiologii i immunologii. Dzięki zastosowaniu w praktyce rosnącej wiedzy na temat mikrobioty i jej roli w zdrowiu skóry dermatolodzy zyskują nowe narzędzia do rozwiązywania problemów skórnych, takich jak stany zapalne czy fotostarzenie, a także do wspomagania ogólnej odporności skóry. Celem artykułu jest przedstawienie trendów w formulacjach pielęgnacyjnych, ze zwróceniem uwagi na przy­kładowe, innowacyjne rozwiązania oparte na mikrobiocie i składnikach roślinnych.

Starzenie się skóry i mikrobiom skórny – implikacje dla innowacji kosmetycznych

Starzenie się skóry to złożony proces, na który wpływają zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne, w tym m.in. promieniowanie UV, skład mikrobioty skórnej, funkcje immunologiczne. Skóra stanowi siedlisko zróżnicowanej społeczności mikroorganizmów, które odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu jej zdrowia i odporności. Owa mikrobiota kształtuje funkcje odpornościowe poprzez interakcje z komórkami immunologicznymi skóry, produkując peptydy przeciwdrobnoustrojowe i stymulując produkcję cytokin. Wraz ze starzeniem się skóry zmiany strukturalne zaburzają równowagę mikrobioty, osłabiając obronę immunologiczną¹.

System odpornościowy skóry ulega również zmianom związanym z wiekiem, a rozmaite komórki odpornościowe tracą funkcjonalność. Immunosenescencja prowadzi do zmniejszonej odpowiedzi na patogeny oraz obniżonego usuwania starzejących się komórek. Fotostarzenie, wywołane ekspozycją na promieniowanie UV, pogłębia te problemy, uszkadza­jąc komórki skóry, wywołując stres oksydacyjny i zapalenie. Wzmacnia to widoczne oznaki starzenia, wpływa na funkcje immunologiczne oraz równowagę mikrobioty. Wzajemne oddziaływanie tych czynników tworzy cykl uszkodzeń i zapalenia¹.