RIME stanowi nowe pojęcie na określenie specyficznych zmian skórno-śluzówkowych towarzyszących infekcji dróg oddechowych, najczęściej o etiologii Mycoplasma pneumoniae¹. Występowanie takiego powikłania zakażenia M. pneumoniae obserwowano już od dawna. W przeszłości określano je jako atypowy zespół Stevensa-Johnsona (SJS – Stevens-Johnson syndrome), rumień wielopostaciowy (EM – erythema multiforme) bądź zespół Fuchsa (ten ostatni termin odnosi się również do niepowiązanej z M. pneumoniae dystrofii rogówki)². W 2015 r. zaproponowano termin MIRM (Mycoplasma-induced rash and mucositis) dla podkreślenia specyficznej etiologii, a także odmiennych od SJS patomechanizmu, obrazu klinicznego i rokowania³. W toku dalszych obserwacji ustalono, że obraz odpowiadający MIRM może być wywołany przez inne niż M. pneumoniae czynniki infekcyjne i z tego powodu wprowadzono szersze pojęcie – RIME¹. Trzeba jednak podkreślić, że zarówno obraz kliniczny, jak i patomorfologiczny wymienionych chorób (SJS, EM, RIME) jest zbliżony i w sytuacjach niejasnych należy brać je wszystkie pod uwagę w diagnostyce różnicowej.

W poniższym tekście przedstawione zostaną epidemiologia, patomechanizm, obraz kliniczny i laboratoryjny oraz leczenie tego rzadkiego powikłania.

Epidemiologia

Jak wspomniano, RIME najczęściej jest skutkiem zakażenia M. pneumoniae i epidemiologia choroby ma związek ze specyficzną epidemiologią zachorowań o tej etiologii. M. pneumoniae jest stosunkowo częstym czynnikiem etiologicznym infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych, przy czym mykoplazmatyczne zapalenie płuc najczęściej dotyczy dzieci powyżej 5 r.ż. W cyklach rocznych szczyt zapadalności przypada na późne lato i wczesną jesień. Ponadto co kilka lat występują lokalne epidemie zachorowań¹. Powikłania skórno-śluzówkowe w przebiegu zakażenia M. pneumoniae występują często, prawdopodobnie w ok. 25% przypadków⁴. Obejmują one m.in. wysypki pokrzywkowe, grudkowo-pęcherzykowe (w tym zespół „rękawiczek i skarpetek”), niespecyficzne wysypki plamiste czy wybroczynowe. RIME występuje w ok. 7-9% przypadków atypowego zapalenia płuc o etiologii M. pneumoniae^5,6. Co ciekawe, RIME częściej stwierdza się u chłopców (ok. 66%), a średni wiek zachorowania to 12 lat^2,5.

Opisano również przypadki RIME bez zakażenia M. pneumoniae, powiązane z różnymi innymi czynnikami zakaźnymi, takimi jak Chlamydia pneumoniae, ludzki metapneumowirus, wirusy grypy i paragrypy, enterowirusy, rhinowirus, adenowirus, norowirus oraz ko...