prof. dr hab. n. med. Dariusz Moczulski

Pod koniec 2022 roku ukazała się aktualizacja uzgodnień American Diabetes Association (ADA) i European Association for the Study of Diabetes (EASD) dotyczących leczenia hiperglikemii u chorych na cukrzycę typu 2. Pierwsze takie uzgodnienia zostały opublikowane w 2006 roku, a w 2019 roku dokonano ich ostatniej przed zeszłoroczną aktualizacji. Zapoznając się z tą publikacją, można zauważyć utrzymujący się trend opóźniania rozpoczęcia leczenia insuliną u chorych na cukrzycę typu 2, poza przypadkami ciężkiej hiperglikemii i ostrych powikłań cukrzycy. Zaleca się wcześniejsze włączenie innych leków hipoglikemizujących, z uwzględnieniem ich korzystnego wpływu na choroby sercowo-naczyniowe, niewydolność serca, przewlekłą chorobę nerek czy w końcu na redukcję masy ciała. Podkreśla się jeszcze bardziej, że redukcja masy ciała jest istotnym elementem leczenia cukrzycy typu 2, a agoniści receptora dla glukagonopodobnego peptydu typu 1 (GLP-1) mogą pomóc w osiągnięciu tego celu. Stosowanie nowych leków w terapii cukrzycy typu 2 stało się w ostatnim czasie łatwiejsze dzięki wprowadzeniu ich refundacji – przynajmniej w wybranych grupach chorych. Ze zniżką możemy już przepisać inhibitory transportera sodowo-glukozowego typu 2 (SGLT2) oraz leki z grupy agonistów receptora dla GLP-1. Ostatnio również sytagliptyna, inhibitor peptydazy dipeptydylowej 4 (DPP-4), stała się lekiem generycznym, dzięki czemu spadła jej cena. Dodatkowo pojawiła się możliwość przepisania jej z refundacją u wybranych chorych na cukrzycę typu 2.

Niestety, ostatnio obserwujemy problemy z dostępnością leków z grupy agonistów receptora dla GLP-1. Wynika to z faktu, że są one coraz częściej przepisywane poza rejestracją osobom bez cukrzycy w celu wspomagania redukcji masy ciała. Jest to pewien dowód na ich skuteczność oraz duże zainteresowanie tą formą terapii.

W najbliższym czasie powinien stać się dostępny kolejny nowy lek w leczeniu cukrzycy typu 2. W 2022 r. wydano pozwolenie na dopuszczenie do obrotu w całej Unii Europejskiej leku tirzepatyd, będącego podwójnym agonistą glukozależnego polipeptydu insulinotropowego (GIP) i receptora GLP-1. Tirzepatyd jest substancją o budowie peptydowej podawaną w postaci iniekcji podskórnej raz w tygodniu. Zgodnie z ostatnią aktualizacją uzgodnień ADA i EASD dotyczących leczenia hiperglikemii u chorych na cukrzycę typu 2 lek ten jest bardzo skuteczny w redukcji masy ciała. Będziemy mogli się o tym przekonać, gdy tylko trafi na rynek.

Powyższe przykłady są dowodem na to, że leczenie cukrzycy typu 2 cały czas ewoluuje, co daje nadzieję na lepsze wyrównanie glikemii u naszych pacjentów, na zmniejszenie ryzyka powikłań cukrzycy oraz na poprawę jakości i długości ich życia.

W tym numerze „Diabetologii po Dyplomie” polecam artykuł „Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby u pacjenta z cukrzycą typu 2”. Ponieważ między NAFLD i cukrzycą typu 2 istnieje silne powiązanie etiopatogenetyczne, u każdego chorego należy zwracać uwagę na współwystępowanie tych dwóch chorób.