Dwoje ekspertów rozważa kliniczne zalety rutynowego wykonywania obustronnej salpingektomii w porównaniu z usuwaniem jajowodów u nosicielek mutacji genu BRCA.

Za

Tak. Mała chorobowość związana z tym zabiegiem oraz potencjalne istotne korzyści uzasadniają usunięcie jajowodów.

Denise R. Nebgen, MD, PhD

Rak jajnika jest śmiertelną chorobą; rocznie w Stanach Zjednoczonych rozpoznaje się w przybliżeniu 25 000 przypadków, a umiera z tego powodu 12 500 osób.¹ Mimo ogromnych wysiłków podejmowanych na całym świecie nie ma skutecznych metod przesiewowego wykrywania tej choroby. Ryzyko raka jajnika w ciągu całego życia u kobiet w populacji ogólnej wynosi 1,5%, natomiast wśród kobiet z mutacją genu BRCA ryzyko wystąpienia tej choroby przed osiągnięciem wieku 70 lat wynosi 10%-46%.²

Ze względu na ryzyko zachorowania u wielu kobiet z mutacją genu BRCA w wieku około 40 lat wykonuje się zmniejszającą ryzyko operację obustronnego usunięcia jajników i jajowodów, co zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jajnika o ≥80%,^3,4 ale wywołuje wczesną menopauzę. Dokładana analiza histopatologiczna usuniętych tkanek wykazała, że utajone nowotwory złośliwe występowały w 4-17% przypadków, a większość z tych zmian znajdowała się w dystalnej części jajowodu lub w obrębie jego strzępek.^5,6 W wielu badaniach u nosicielek mutacji genu BRCA wykazano występowanie sekwencji zdarzeń określanej mianem jajowodowego szlaku karcynogennego (tubal carcinogenic pathway), która prowadzi do rozwoju śródnabłonkowego raka surowiczego jajowodu i inwazyjnego raka jajnika.⁵ Jajowodowe pochodzenie raka jajnika związanego z mutacją genu BRCA oraz wyzwania spowodowane przedwczesną menopauzą po zmniejszającej ryzyko operacji obustronnego usunięcia jajników i jajowodów wywołały zainteresowanie wykonywaniem profilaktycznej obustronnej resekcji jajowodów (salpingektomii) (BS – bilateral salpingectomy) i opóźnianiem usuwania jajników u kobiet z mutacjami genu BRCA. Obecnie dostępnych jest niewiele danych klinicznych na temat skuteczności obustronnej salpingektomii, ale te zabiegi są wykonywane w praktyce, prowadzone są również badania kliniczne wśród kobiet z mutacją genu BRCA, w tym jedno w ośrodku autorki.

Salpingektomia w populacji ogólnej

Następne pytanie, jakie się pojawia, dotyczy tego, czy u kobiet w populacji ogólnej, które ukończyły już rozród, uzasadnione jest rutynowe usuwanie jajowodów podczas zabiegów chirurgicznych. Wiemy, że obustronne podwiązanie jajowodów (BTL – bilate...

Ostatnio opublikowano wyniki retrospektywnego badania obejmującego 43 931 kobiet w kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska, w którym porównano obustronną resekcję jajowodów z ich podwiązaniem.7 Celem badania była ocena rozpowszechnienia oraz oko...