Opis przypadku

Trzydziestosiedmioletnia kobieta została przyjęta do kliniki z rozpoznaniem endometriozy głęboko naciekającej w celu przeprowadzenia planowego zabiegu operacyjnego. Pacjentka raz rodziła siłami natury. W wywiadzie: bolesne miesiączki, bóle w podbrzuszu i bóle przy współżyciu nasilające się od kilku lat. Podejmowane empiryczne próby leczenia farmakologicznego endometriozy (dienogest, analogi GnRH) ze względu na działania niepożądane terapii trwały z reguły krótko, nie przynosząc spodziewanych efektów. Od około roku pacjentka była diagnozowana urologicznie z powodu parć naglących. W badaniu cystoskopowym ściany pęcherza moczowego i urotelium były bez zmian. W badaniu ginekologicznym i per rectum w sklepieniu tylnym wyczuwalny był tkliwy guz średnicy około 2 cm o charakterze endometriozy przegrody odbytniczo-pochwowej oraz mniejszy – średnicy około 1 cm, wyczuwalny w okolicy załamka przedniego. We wzierniku widoczne było w sklepieniu tylnym twarde uwypuklenie śluzówki pochwy średnicy około 1 cm.

Pacjentka nie zgłaszała objawów ze strony przewodu pokarmowego. W badaniu rezonansu magnetycznego widoczne było ognisko adenomiozy w ścianie przedniej macicy, w sklepieniu tylnym – grube, szerokości 8 mm, pasmowate ognisko ciągnące się do okolicy połączenia odbytniczo-esiczego. Obraz odpowiadał endometriozie naciekającej. Ocena głębokości nacieku ściany jelita w wykonanym badaniu była nieprecyzyjna. Zmianie towarzyszą dość rozległe pasma włókniste pociągające tylną blaszkę więzadła szerokiego po stronie prawej, w mniejszym stopniu po stronie lewej. W sąsiedztwie tej zmiany w otrzewnej zagłębienia Douglasa widoczne było ognisko endometrialne o średnicy 5 mm i obok mniejsze – o średnicy 2,5 mm. Pęcherz moczowy gładkościenny, bez zmian ogniskowych, bez ewidentnych ognisk endometrialnych w ścianie.

W trakcie rozmowy kwalifikującej do zabiegu pacjentka wyraziła zgodę na wycięcie ognisk endometriozy głęboko naciekającej, z możliwą resekcją fragmentu jelita i pęcherza moczowego. Została też poinformowana o możliwości wyłonienia sztucznego odbytu oraz potencjalnych objawach po zabiegu ze strony pęcherza moczowego.

Technika zabiegu

Pacjentka przed zabiegiem miała oczyszczony przewód pokarmowy (X-prep) i otrzymała profilaktykę przeciwzakrzepową. Do zabiegu została ułożona w pozycji ginekologicznej. Do macicy został założony manipulator. W typowy sposób po wytworzeniu odmy otr...

Omówienie

Po rozpoznaniu u pacjentki głęboko naciekającej formy endometriozy (DIE – deep infiltrating endometriosis) przychodzi moment na podjęcie decyzji dotyczącej dalszego postępowania. W każdym przypadku decyzje terapeutyczno-lecznicze powinny być podej...