Opis przypadku

Pięćdziesięciodziewięcioletnią kobietę przyjęto do Kliniki Położnictwa i Ginekologii Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie z powodu zatrzymania moczu. Dwa miesiące wcześniej w innym szpitalu wykonano u niej operację plastyczną przedniej i tylnej ściany pochwy. Przy przyjęciu stan ogólny pacjentki był dobry i nie zgłaszała innych dolegliwości. Od dnia operacji miała założony cewnik Foleya.

W szpitalu, w którym kobieta była poprzednio leczona, zakwalifikowano ją do plastyki przedniej i tylnej ściany pochwy z powodu obniżenia narządu rodnego (w dokumentacji brakuje oceny w skali POPQ [Pelvic Organ Prolapse Quantification]). Pacjentka nigdy wcześniej nie przebyła żadnej operacji ginekologicznej. Poza pogorszeniem jakości życia związanym z obniżeniem narządu rodnego (POP – pelvic organ prolapse) nie zgłaszała przed zabiegiem innych dolegliwości: objawów wysiłkowego nietrzymania moczu, pęcherza nadreaktywnego ani problemów z zaleganiem moczu po mikcji.

W trakcie pierwotnej operacji wykonano plastykę klasyczną przedniej i tylnej ściany pochwy bez użycia implantu, a także założono szew pod cewkę moczową i szwy na wsporniki pęcherza moczowego. Jej przebieg oceniono jako niepowikłany. Po zabiegu operacyjnym cewnik Foleya był utrzymywany przez 10 dni (bez podania przyczyny). Po próbie jego usunięcia w 11 dobie wystąpiły dolegliwości związane z zatrzymaniem moczu i trudności z samoistnym opróżnianiem pęcherza moczowego. Cewnik próbowano wyjąć jeszcze kilkakrotnie, ale pacjentka wciąż nie oddawała moczu samodzielnie. Po telefonicznej konsultacji urologicznej do leczenia włączono: doksazosynę w dawce 4 mg raz dziennie, deksametazon 1 mg raz dziennie i estriol (krem dopochwowy) przez 7 dni oraz zalecono podjęcie próby usunięcia cewnika Foleya po tygodniu.

W związku z nieskutecznością wdrożonego leczenia wykonano badanie urodynamiczne (5 tygodni po zabiegu operacyjnym). Stwierdzono mocz zalegający po mikcji (PVR – post-void residual) w objętości 380 ml przy objętości mikcji około 223 ml. Maksymalny przepływ cewkowy (Q_max) wyniósł natomiast 21 ml/s. Nie stwierdzono cech nadreaktywności wypieracza, podatność ścian pęcherza oceniono jako prawidłową, a mechanizm zwieraczowy cewki był wydolny w spoczynku. Na podstawie badania urodynamicznego wywnioskowano, że nastąpiło osłabienie czynności skurczowej wypieracza. Zalecono samocewnikowanie co 4 godziny z przerwą nocną. Ponieważ pacjentka nie wyraziła na to zgody, została hospitalizowana na oddziale urologii, gdzie wykonano cystografię, urografię z zastosowaniem niejonowego środka kontrastowego i USG jamy brzusznej. Nie stwierdzono patologii w obrębie układu moczowego, nie udało się jednak uzyskać spontanicznej mikcji.