W ciąży w organizmie kobiety pod wpływem rozmaitych czynników hormonalnych, metabolicznych i immunologicznych dochodzi do różnych zmian narządowych.^1,6 Dotyczy to także największego organu – skóry, na której dość wcześnie obserwuje się objawy świadczące o zmianach fizjologicznych towarzyszących temu okresowi.

Wprowadzenie

Ciąża to stan fizjologiczny i szczególny okres w życiu kobiety. Choć w tym czasie zmienia się wiele procesów fizjologicznych, nie powinna ona rezygnować z dbałości o siebie i swoje ciało. Większość aktywności prozdrowotnych jest bezpieczna i w żaden sposób nie szkodzi dziecku. Już od pierwszych tygodni ciąży należy zadbać o prawidłowy sen, właściwe odżywianie się, redukcję stresu i aktywności zawodowej, spacery na świeżym powietrzu oraz odpowiednie ćwiczenia. Przykładowo, mięśnie podtrzymujące biust można wzmocnić przez złożenie dłoni jak do modlitwy i przyciskanie ich do siebie przez ≥5 minut. Ćwiczenie to warto powtarzać kilka razy dziennie.

Pojawiający się u prawie 90% kobiet cellulit jest związany z zaburzeniami mikrokrążenia i większą przepuszczalnością naczyń limfatycznych, na co wpływa nadmierne wydzielanie hormonów estrogenowych. Przeznaczone dla ciężarnych preparaty usprawniające proces przemiany materii w komórkach skóry należy dokładnie rozsmarować w dłoniach, po czym intensywnie wmasowywać ruchami kolistymi, zaczynając od łydek, a następnie przesuwać się w kierunku ud i pośladków.

Gabinety kosmetyczne oferują zabiegi odprężające, ujędrniające i uelastyczniające skórę, a także zmniejszające obrzęki stóp i redukujące bóle kręgosłupa. W czasie ciąży nie powinno się jednak wykonywać żadnych zabiegów rozgrzewających, silnie złuszczających naskórek, wykorzystujących prąd galwaniczny oraz promieniowanie ultradźwiękowe, laserowe i ultrafioletowe ani przekłuwać ciała.

Oczyszczające kąpiele w wannie są jak najbardziej wskazane, ale woda nie powinna mieć więcej niż 38°C. Długotrwała i gorąca kąpiel może bowiem prowadzić do omdleń. Pod wpływem wysokiej temperatury może także dojść do odklejenia się łożyska.

Przebarwienia

Według wielu badaczy przebarwienia to najczęstszy fizjologiczny objaw dotyczący zmian skórnych w okresie ciąży.^1-3 Z obserwacji Panicker i wsp. obejmujących grupę 600 ciężarnych nadmierną pigmentację odnotowano u niemal 88% z nich, a w grupie pacjentek z III i IV fototypem według Fitzpatricka (skóra najmniej wrażliwa na promieniowanie słoneczne) wystąpiła w zasadzie u wszystkich badanych.² Klinicznie objawia się ona ściemnieniem skóry okolicy dołów pachowych, brodawek sutkowych, pępka i zewnętrznych narządów płciowych. Przyczyną zmian jest zwiększenie stężenia hormonów stymulujących melanogenezę: melanotropiny, estrogenów i progesteronu. Dodatkowo na skórze brzucha, w linii pośrodkowej ciała, pojawia się kresa czarna (linea nigra) – smugowate pasmo sięgające spojenia łonowego.