prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Baranowski

Szanowni Państwo!

Oddając w Państwa ręce kolejne wydanie „Ginekologii po Dyplomie”, mam nadzieję, że spełni oczekiwania P.T. czytelników pod względem nie tylko bogactwa omawianych problemów, lecz także wysokiej jakości merytorycznej prezentowanych artykułów.

Tematem wiodącym bieżącego numeru są praktyczne problemy związane z różnymi technikami wejścia do jamy brzusznej podczas zabiegów laparoskopowych. Laparoskopia jako droga dostępu operacyjnego znalazła trwałe miejsce w ginekologii i wciąż niezwykle dynamicznie się rozwija (laparoskopia 3D, operacje robotyczne, wspomaganie obrazowania za pomocą barwników, technika obrazowania w wąskim paśmie światła [NBI], operacje wykorzystujące naturalne otwory ciała [NOTES] czy z wykorzystaniem wyłącznie jednego nacięcia powłoki brzusznej w celu wprowadzenia portu endoskopowego [SILS]). Postęp ten dokonuje się zarówno w coraz szerszym zakresie wskazań, jak i możliwości laparoskopowego realizowania zabiegów o wysokim stopniu skomplikowania. Autorzy polecanego artykułu wracają niejako do korzeni tej techniki i wyczerpująco omawiają pierwszy etap laparoskopii, jakim jest „dokowanie” narzędzi laparoskopowych. Praktyczną wartość dla klinicystów stanowi w tej pracy m.in. przedstawienie aktualnych zaleceń dotyczących bezpiecznego wejścia do jamy brzusznej w różnych lokalizacjach oraz w przypadku stosowania różnych technik, które zostały sformułowane na podstawie wyników obszernych badań naukowych i opinii ekspertów. Gorąco Państwa zachęcam do zapoznania się z tą publikacją, zwłaszcza osoby zaczynające przygodę z technikami endoskopowymi.

Dla aktywnych ambulatoryjnie przygotowaliśmy krótkie, ale niezwykle przydatne opracowanie na temat bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej u kobiet z nadciśnieniem tętniczym. W artykule zawarto istotne wskazówki dotyczące zalecanych i przeciwwskazanych metod zapobiegania ciąży w tej grupie pacjentek.

Uwadze zarówno położników, jak i ginekologów polecam kompleksowe opracowanie dotyczące ciąży w bliźnie po cięciu cesarskim (CSP). Istotną wartością tej pracy są rekomendowane sposoby postępowania klinicznego sformułowane na podstawie krytycznej analizy jakości danych klinicznych i skali siły zaleceń, a wynikające z rozróżnienia dwóch rodzajów CSP (typu endogennego, czyli tzw. na bliźnie, i typu egzogennego – tzw. w niszy). Coraz większa częstość występowania tej patologii wymusza na nas, lekarzach, opanowanie zarówno umiejętności precyzyjnej diagnostyki tego stanu, jak i odpowiedniej metody postępowania klinicznego.

Zmiany socjologiczne dokonujące się w społeczeństwach o wysokiej stopie życiowej objawiają się w zakresie ginekologii i położnictwa m.in. charakterystycznym przesunięciem wieku prokreacyjnego. Polecany artykuł, który stanowi omówienie możliwych powikłań matczynych i płodowych u kobiety w ciąży w zaawansowanym wieku rozrodczym oraz dodatkowych obciążeń wynikających z wieku ciężarnej, wychodzi naprzeciw obserwowanemu trendowi socjologicznemu. Zostały zawarte w nim wskazówki nie tylko dla położników. Godny polecenia.

W uroginekologii trwają gorące dyskusje na temat nie tylko sposobów leczenia zaburzeń statyki dna miednicy (to mesh or not to mesh), lecz także konieczności wykonywania badania urodynamicznego przed leczeniem operacyjnym. Polscy autorzy opracowania poświęconego urodynamice w praktyczny sposób oceniają aktualne miejsce i przydatność oceny urodynamicznej w diagnostyce zarówno wysiłkowego nietrzymania moczu, jak i innych zaburzeń o charakterze czynnościowym (w tym nadreaktywnego pęcherza moczowego [OAB]).

Mięśniaki macicy ze względu na dużą częstość występowania stanowią chleb powszedni w pracy ginekologa. Zachęcam zatem Państwa do lektury artykułu przygotowanego przez zespół pod kierownictwem prof. Andrzeja Malinowskiego. Jest to obszerny, praktyczny przegląd oszczędzających metod chirurgicznego leczenia mięśniaków macicy i kryteriów doboru adekwatnej techniki operacyjnej. Zwracam szczególną uwagę na omówione przez autorów aspekty przyszłości położniczej pacjentki po operacji wyłuszczenia mięśniaków.

Spośród wielu tematów poruszanych na łamach niniejszego wydania naszego czasopisma zasygnalizuję jedynie jeszcze trzy: znakomicie przygotowany artykuł poświęcony nowym trendom w zabiegach cytoredukcyjnych u pacjentek z rakiem jajnika, pracę na temat stosowania menopauzalnej terapii hormonalnej u kobiet z przedwczesną menopauzą w przebiegu choroby nowotworowej, a także opracowanie, które zainteresuje głównie położników, dotyczące przyczyn niezgodności w zakresie oceny płci płodu między wynikiem badania wolnego płodowego DNA (test cffDNA) a obrazem narządów płciowych płodu w badaniu ultrasonograficznym.

Zachęcając Państwa do lektury kolejnego wydania „Ginekologii po Dyplomie”, mam świadomość ograniczeń czasowych wynikających ze specyfiki naszej lekarskiej profesji. Niemniej jednak konieczność ciągłego doskonalenia zawodowego jest dodatkowym bodźcem do zapoznania się z ofertą naszego czasopisma.