World Health Organization po raz pierwszy w 2020 roku opublikowała wytyczne dotyczące aktywności fizycznej w czasie ciąży oraz połogu. Zaleca w nich, aby kobiety spodziewające się dziecka bez przeciwwskazań lekarskich do podejmowania aktywności fizycznej regularnie wykonywały ćwiczenia o umiarkowanej intensywności przez co najmniej 150 min w tygodniu. Właściwie wszyscy eksperci zgadzają się ze stwierdzeniem, że jakikolwiek wysiłek fizyczny jest lepszy niż jego zupełny brak.

Dowiedziono, że aktywność fizyczna znacznie zmniejsza ryzyko rozwoju chorób układu krwionośnego, oddechowego, otyłości, cukrzycy typu 2, depresji, a także sprzyja redukowaniu stresu. Podobne efekty zaobserwowano wśród ciężarnych. Aktywność fizyczna podejmowana w czasie ciąży wpływa na skrócenie czasu trwania porodu oraz zmniejszenie związanego z nim wysiłku.

Głównym celem współpracy fizjoterapeutów z kobietami w ciąży jest nauczenie pacjentek radzenia sobie z powszechnie występującymi w czasie ciąży dolegliwościami oraz przygotowanie ich do porodu, zarówno fizyczne, jak i mentalne.

Dopuszczalne i przeciwwskazane rodzaje aktywności fizycznej w czasie ciąży

Zawsze należy pamiętać o bezwzględnych i względnych przeciwwskazaniach do wysiłku fizycznego w czasie ciąży, których nie wolno lekceważyć. Ciężarne powinny zaniechać ćwiczeń, jeżeli zauważą u siebie symptomy ostrzegawcze, takie jak np.: krwawienie z dróg rodnych, regularne bolesne skurcze macicy, wyciek lub sączenie płynu owodniowego, duszność przed wysiłkiem, zawroty i ból głowy, ból w klatce piersiowej, ból lub obrzęk łydek, ból brzucha, nagła zmiana odczuwalności ruchów płodu. W takiej sytuacji kobieta powinna skontaktować się z lekarzem. Nie poleca się również w okresie ciąży uprawiania sportów ekstremalnych i niebezpiecznych, np. jazdy konnej, nurkowania, sportów kontaktowych, gier zespołowych, ćwiczeń siłowych z dużym obciążeniem, crossfitu itd. American College of Sports Medicine w rekomendacjach z 2014 roku odradza kobietom spodziewającym się dziecka ćwiczenia związane z podnoszeniem ciężarów i inne czynności wymagające nadmiernego forsowania.

Kobiety w ciąży powinny wybierać spokojniejsze formy aktywności fizycznej, które tonizują, uspokajają ich układ nerwowy, takie jak np. pływanie, joga dla kobiet w ciąży, aktywne spacery czy odpowiednio dobrane ćwiczenia w salach fitness lub treningi indywidualne.